نقش بقاياي گندم و لوبيا به همراه سولفات روي بر برخي ويژگي هاي كمّي و كيفي گندم

Effects of Wheat and Bean Residues along with Zinc Sulfate Application on some Qualitative and Quantitative Characteristices of Wheat

به منظور اثرات كاربرد بقاياي گندم (Triticum aestivum L) و لوبيا (Phaseolus vulgaris L) به همراه سولفات روي در مزارع گندم بر ميزان عملكرد، غلظت روي و آهن، پروتئين و نسبت مولي اسيد فيتيك به روي، اسيد فيتيك دانه گندم، آزمايشي در سال زراعي 1392-1391 در اصفهان در قالب طرح بلوك­ هاي كامل تصادفي با سه تكرار با شش تيمار (شاهد، سولفات روي، بقاياي گندم، بقاياي لوبيا، گندم + روي و بقاياي لوبيا + روي) به اجرا در آمد. نتايج تجزيه واريانس بيانگر اختلاف معني دار عملكرد ماده خشك و دانه، غلظت روي و آهن دانه، غلظت اسيد فيتيك دانه، نسبت مولي اسيد فيتيك به روي و پروتئين دانه گندم از نظر تيمارهاي مختلف بود. نتايج به دست آمده همچنين نشان داد كه بالاترين ميزان عملكرد، پروتئين و غلظت روي دانه مربوط به تيمار بقاياي لوبيا + روي و كمترين ميزان آن مربوط به تيمار شاهد بودند. كاربرد بقاياي گياهي در تمامي تيمارهاي مورد بررسي در اين آزمايش باعث كاهش نسبت مولي اسيد فيتيك به روي (شاخص قابليت جذب روي براي مصرف كننده) و مخصوصاً تيمار بقاياي لوبيا + روي نسبت به تيمار شاهد گرديد. بقاياي لوبيا نسبت كربن به نيتروژن كمتري از گندم داشت. همچنين، كاربرد بقاياي گياهي در خاك باعث افزايش معني­ دار عملكرد ماده خشك و دانه گندم در سطح احتمال يك درصد در مقايسه با تيمار شاهد شد، به­ گونه ­اي كه بقاياي لوبيا باعث افزايش 20 درصدي در عملكرد دانه گرديد. در مجموع، نتايج نشان داد كه در شرايط آزمايش حاضر، تيمار بقاياي لوبيا + روي با بالاترين ميزان عملكرد، غلظت روي و پروتئين دانه و كمترين ميزان نسبت مولي اسيد فيتيك به روي از ساير تيمارهاي مورد بررسي در اين آزمايش برتر بود.

In this study the effects of wheat (Triticum aestivum L.) and bean (Phaseolus vulgaris L.) residues, along with application zinc sulfate, on zinc, protein, phytic acid concentrations of wheat grain and grain yield were evaluated to do this an experiment based on randomized complete block design with 3 replications and six treatments (control, zinc sulfate, wheat residue, bean residue, wheat residue + zinc sulfate and bean residue + zinc sulfate) was conducted in Isfahan during growing season of 20122013. Results of ANOVA showed that there were highly significant differences between wheat and bean residues along with application zinc sulfate, protein, phytic acid in wheat grain, phytic acid to zinc molar ratio and yield. The results also showed that the highest grain yield, protein content and grain zinc concentrations were related to bean residues + application sulfate zinc treatment and the lowest yield to control. The use of crop residue on the soil caused a significant increase in grain yield and shoot, as compared with that of the control (p<0.01). The results also revealed that bean residue caused a 20% increase in grain yield. Application of plant residues, specially bean residues + applivation of zinc sulfate decreased the phytic acid to zinc molar ratio in all treatment in respect to control. Amongst the plant residues, bean residues, as compared with residues had the lowest effect of carbon to nitrogen ratio. The highest wheat grain yield related to the treatment of bean residues + sulfate zinc application. Based on the results of this research it can be concluded that application of bean residues + application sulfate zinc may produce highest grain yield and protein content while the lowest phytic acid to zinc ratio and grain yield from other treatments.