فمينيسم در مطالعات سازمان

Feminism in organization studies

از به‎كارگيري ديدگاه‎هاي فمينيستي در پژوهش‎هاي اجتماعي زمان زيادي نمي‎گذرد، ولي تبار آنها را مي‎توان از قرن هجدهم دنبال كرد. هرچند بر اين دست نگرش‎ها نقدهايي هم شده است، نقش سازندۀ آنها در نشان‌دادن سويه‎هاي تازه را نمي‎توان ناديده گرفت. فراگير‌شدن سازمان‎ها و نقش بارز قدرت در آنها، سازمان‎ها را از تيغ رويكردهاي نقادانه در امان نگذاشته است و انديشمندان فمينيست هم در آفريدن چشم‎اندازهايي تازه به زندگي سازماني سهم داشته‎اند. پژوهش پيش رو در پي پاسخ به اين پرسش است: رويكرد فمينيستي، به نقد چه جنبه‎هايي از سازمان‎ها و زندگي سازماني مي‎پردازد؟ ‎به بيان ديگر، نقدها بر كدام ابعاد زندگي سازماني تمركز دارند؟ پس از مرور پيشينۀ اين ديدگاه‎ها و مفاهيم و انديشه‎هاي اساسي آنها، پژوهش‎هاي فمينيستي در مطالعات سازمان بررسي مي‎شوند. رويكرد پژوهش‌ توصيفي‌‌ـ تحليلي است و با روش تحليل مضمون پيش مي‎رود كه از روش‎هاي تحليل محتواي كيفي به‌شمار مي‎آيد. پس از بررسي 21 متن، نشان داده مي‎شود كه مي‎توان كانون نقد ديدگاه‎هاي فمينيستي را در چارچوب دوسطحي جاي داد كه تصويري از مرزهاي اين رهيافت نقادانه در مطالعات سازمان فرا رو مي‎نهد.

Adopting feminist perspectives is, by and large, novel in social science. However, feminism historical background might be followed until 18th century. Through the years, patriarchal epistemology and gendered metaphysics of science have been criticized fundamentally by radical feminist thinkers. Although such criticisms obviously have limitations, their constructive role in addressing original insights is undeniable. Due to Ubiquity of organizations in modern world and significance of power within organization, organizational life has great potential for feminist criticism. Feminist scholars provide creative insights for organization studies and reveal the true nature of organizations. This paper discusses about critical reading of organizational life and aspects of organizations criticized by feminism. In other words, the main question is which characteristics of organizational life make it susceptible to feminist criticism. The current descriptive research is conducted through Theme Analysis (TA) method a widely used approach to qualitative content. Reviewing 21 texts, it is maintained that objects of feminist criticism in organization studies could be depicted in twolevel framework.