بررسي روابط برخي از صفات مورفولوژيك با عملكرد دانه در ژنوتيپ هاي برنج

برنج يك محصول دآن هاي مهم در سراسر جهان است كه غذاي اصلي و مهم­ترين منبع تامين پروتئين و كالري مردم جهان مي­باشد. تجزيه هم بستگي صفات مختلف و اجزاء عملكرد با عملكرد دانه، موضوع بسيار مهمي در برنامه­هاي انتخاب و اصلاح ژنوتيپ­ها مي­باشد، اين آزمايش با استفاده از 24 ژنوتيپ بومي و اصلاح شده برنج شمال كشور در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا گرديد. عملكرد دانه با صفات تعداد پنجه كل، تعداد پنجه بارور، تعداد روز تا 50 درصد گلدهي، تعداد دانه كل، تعداد دانه پر، تعداد دانه پوك، طول دانه خام، درصد آميلوز و درجه حرارت ژلاتيني شدن هم بستگي مثبت و معني­دار و با ميزان خروج خوشه از غلاف و طويل شدن دانه رابطه منفي و معني­دار داشت. تجزيه ضرايب مسير عملكرد دانه و اجزاي آن نشان داد كه بيشترين اثر مستقيم مثبت را وزن بوته (746/0 +) بر عملكرد دانه داشت. نتايج اين بررسي حاكي از آن است كه صفاتي مانند وزن بوته، تعداد دانه پر و طول دانه را مي­توان به عنوان معيارهايي براي انتخاب در براي بهبود عملكرد دانه در برنج معرفي نمود.