ارزيابي اثربخشي آموزش ارگونومي به روش شبه آسكي در دانشجويان علوم پزشكي

Evaluation of the Effectiveness of Ergonomics Training Course Among Medical Students Using Quasi-OSCE Method

مقدمه: اختلالات اسكلتی-عضلانی یكی از پیامدهای اجتناب ناپذیر غفلت از اصول ارگونومی می‌باشد. استفاده روز افزون از كامپیوتر در دانشجویان ممكن است چنین آسیب‌هایی را در پی داشته باشد. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف تعیین شیوع اختلالات اسكلتی عضلانی و ارزیابی اثربخشی یك مداخله آموزشی ارگونومیك در دانشجویان اجرا شد. روش كار: این مطالعه مقطعی و مداخله‌ای در گروهی از دانشجویان پزشكی و پیراپزشكی انجام پذیرفت. نمونه‌ها به روش آسان انتخاب گردیدند. در مرحله نخست، داده‌ها با استفاده از یك فرم محقق ساخته و پرسشنامه استاندارد نوردیك جمع آوری شد. سپس كتابچه‌ای جهت آشنایی با اصول ارگونومی در كار با كامپیوتر (مداخله آموزشی) در اختیار دانشجویان قرار گرفت. در مرحله دوم، اثربخشی مداخله، در 42 تن از دانشجویان از طریق آزمون كتبی و آزمون شبه آسكی مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت پردازش داده‌ها از نرم افزار SPSS15، شاخص‌های آمار توصیفی و تحلیلی استفاده شد. یافته‌ها: از 205 دانشجوی شركت كننده در مرحله نخست، 62/44 درصد (128 نفر) طی سال گذشته حداقل در یك ناحیه از سیستم اسكلتی-عضلانی دچار درد یا ناراحتی بوده‌اند، حال آنكه كمتر از 10 درصد آنان از ملاحظات ارگونومیك كار با كامپیوتر آگاهی داشتند. پس از واگذاری مطلب آموزشی، آگاهی دانشجویان از ملاحظات ارگونومیك در كار با كامپیوتر بطور معنی داری (0/001>P) بهبود یافته و عملكرد بیش از 95 درصد از آنان متوسط یا خوب ارزیابی شد. نتیجه گیری: مداخله آموزشی بر آگاهی دانشجویان در خصوص ملاحظات ارگونومیك كار با كامپیوتر مؤثر بود. اما پیشگیری از اختلالات اسكلتی عضلانی علاوه بر آموزش، نیازمند تدابیر مكمل مانند حذف عوامل خطر و كنترل های مدیریتی می‌باشد.

Introduction: Musculoskeletal disorders (MSDs) are inevitable consequences of ergonomic principles neglect. The increasing use of computer by students may result in these disorders. Therefore, the present study was conducted to determine the prevalence of MSDs and evaluate the effectiveness of ergonomics training intervention among university students. Methods: This interventional and cross-sectional study was performed on a group of medical and paramedical students. Samples were chosen by simple sampling method. In the first stage, data were gathered by means of a self-made measurement and Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ). Furthermore, an educational booklet regarding the principles of ergonomics in computer use (educational intervention) was offered to the subjects. In the second stage of the study, the effectiveness of intervention was evaluated using a written exam and a quasi-objective structured clinical examination (quasi-OSCE) test. Data were analyzed by SPSS 15, as well as descriptive and analytical statistical indexes. Results: From 205 students participated in the first round of the study, the results showed that 62.44% of them (128 persons) reported at least one complain or limitation in their musculoskeletal systems during the past year. Less than 10% of the participants were aware about the considerations of ergonomics principals during computer use. After submission of the educational materials, their awareness about the ergonomics considerations in computer use significantly improved(P<0.001) and more than 95% of them had good or medium performance after the intervention. Conclusions: The training program was effective on the awareness of ergonomics principles in computer use. However, prevention of musculoskeletal disorders requires complementary measures such as elimination of risk factors and administrative controls.