شناسايي، مقايسه و تحليل گرايش‌هاي موضوعي كتاب‌هاي درسي دانشگاهي رشته تكنولوژي آموزشي در ايران و جهان

در اين پژوهش از روش توصيفي ـ تحليلي براي شناسايي، مقايسه و تحليل گرايش‌هاي موضوعي كتاب‌هاي درسي دانشگاهي رشته تكنولوژي آموزشي در ايران و جهان استفاده شده ‌است. با روش نمونه‌گيري هدفمند 22كتاب لاتين و 22 كتاب فارسي از كليه كتب منتشر شده داخلي و خارجي با عنوان «طراحي آموزشي»[2] و «تكنولوژي آموزشي»[3] انتخاب شد. جمع‌آوري اطلاعات با چك‌ليست محقق‌ساخته كه تعيين پايايي آن به وسيله كدگذار دوم تعيين شد، انجام گرفت. به منظور بررسي روايي، ابزار، در اختيار متخصصان رشته تكنولوژي آموزشي قرار گرفت تا پس از اعمال ديدگاه‌هاي ايشان، نسخه نهايي تهيه شد. از فراواني و ميانگين درصدي به منظور توصيف اطلاعات جمع‌آوري شده استفاده گرديد. يافته‌ها حاكي از آن بود كه در كتب فارسي بيشتر بر موضوعات سنتي رشته تكنولوژي آموزشي از جمله الگوهاي رفتارگرايانه طراحي آموزشي تأكيد شده و الگوهاي سازنده‌گرايي، مباني سياسي، اجتماعي، فلسفي، روان‌شناسي، قلمرو و نظريه طراحي آموزشي، نظريه آموزش و تكنولوژي و بهبود عملكرد انسان به عنوان حوزه‌اي نو، مغفول مانده است. اين در حالي است كه غلبه رويكردهاي سازنده‌گرايي در كتب لاتين نشان از تبعيت اين الگوها از سير تحول تاريخي اين رشته داشته است. شناسايي خلأهاي محتوايي در كتب تخصصي رشته تكنولوژي آموزشي، ضرورت توجه بيشتر مؤلفان به حوزه‌هاي مغفول و گرايش‌هاي موضوعي را كه كمتر به آن‌ها پرداخته شده ‌است آشكار مي‌كند؛ زيرا توجه به حوزه‌هاي موضوعي كه در آنها خلأ ديده مي‌شود توزيع موضوعي كتب را متعادل مي‌سازد و راه را براي تحول در رشته هموار مي‌سازد.