برآورد تنوع ژنتيكي ، وراثت پذيري و رابطه بين عملكرد دانه و اجزاي وابسته در ژنوتيپ هاي نخود پاييزه در شرايط ديم

به منظور برآورد تنوع، وراثت پذيري، روابط بين صفات و تاثير مستقيم و غيرمستقيم بين عملكرد دانه و اجزاي عملكرد، چهارده رگه (لاين) نخود سفيد به مدت سه سال (93-1390) در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در چهار تكرار، ارزيابي شدند. نتايج تجزيه مركب گوياي معني دار بودن تفاوت بين ژنوتيپ ها در اغلب صفات بود. بالاترين مقدار ضريب تغييرات فنوتيپي به ترتيب براي عملكرد دانه، شمار غلاف در بوته و شمار دانه در بوته و بالاترين مقدار ضريب تغييرات ژنوتيپي به ترتيب براي عملكرد دانه، عملكرد زيست توده (بيولوژيك) و ارتفاع بوته به دست آمد. اين نتايج مبين اين نكته بود كه اصلاح اين صفات از راه گزينش محتمل است. وراثت پذيري بالا همراه با بهره ژنتيكي ميانگين بالا براي عملكرد دانه، شمار دانه در غلاف و وزن صددانه نشان داد كه گزينش فنوتيپي براي اين صفات مي تواند موثر باشد. عملكرد دانه همبستگي مثبت و معني دار با عملكرد زيست توده و شمار شاخه هاي اوليه داشت؛ لذا اين صفات را مي توان براي گزينش ژنوتيپ­هاي با عملكرد بالا در نخود استفاده كرد. تجزيه مسير آشكار ساخت كه شمار دانه در بوته و به دنبال آن شمار شاخه اوليه ، وزن صددانه و عملكرد زيست توده تاثير مستقيم مثبتي بر عملكرد دانه داشتند. همچنين مي­توان شمار شاخه هاي اوليه، شمار شاخه هاي ثانويه و شمار روز تا گلدهي را به عنوان معيار گزينش غيرمستقيم براي عملكرد دانه بالاتر به كار برد.