امكان بازيافت عناصر غذايي خاك از آب هاي غيرمتعارف ، مطالعه موردي: ايستگاه پخش سيلاب بر آبخوان پلدشت

سيلاب ها حاوي مواد رسوبي بوده كه پس از نهشته گذاري در حاصلخيزي مخروط افكنه ها و دشت هاي سيلابي متشكل از رسوبات دانه درشت از طريق افزايش عناصر غذايي، موثر هستند. در اين پژوهش، اثرات پخش سيلاب بر بازيافت عناصر غذايي اصلي خاك در عرصه پخش سيلاب بر آبخوان پلدشت واقع در استان آذربايجان غربي طي 10 سال مورد ارزيابي قرار گرفت. در اين رابطه، در حد فاصل نهرهاي گسترش سيلاب و سه نوار اول پخش سيلاب كه سيل گيري شده اند، به تعداد سه نمونه مركب حاصل از اختلاط چهار نقطه در هر نوار و از عمق 20-0 سانتي متري خاك به همراه لايه رسوب، نمونه برداري و عوامل درصد ازت كل و كربن آلي، فسفر و پتاسيم قابل جذب خاك اندازه گيري شد. براي مقايسه ميانگين ها، چنانچه داده ها داراي توزيع نرمال بود، از آزمون آماري t و در غير اين صورت از آزمون هاي ناپارامتري استفاده شد. بر اساس نتايج به دست آمده، مقدار كربن آلي و ازت كل خاك در طول سال هاي اجراي طرح به طور محسوسي به ترتيب از 0.23 به 0.33 و از 0.027 به 0.039 درصد افزايش يافته است. مقدار فسفر تبادلي هم در طول سال هاي اجراي طرح از 2.69 به 5.32 و پتاسيم قابل تبادل از 145.93 به 206.52 قسمت در ميليون به طور معني داري افزايش يافته است. از سوي ديگر، اختلاف مقادير برخي از عناصر در نوارهاي پخش در سطح پنج درصد معني دار است، به طوري كه مقادير فسفر، كربن آلي و ازت خاك در طول نوارهاي پخش بالا دست به طور معني داري تا دو برابر بيشتر از نوارهاي پاييني است، ولي ميزان پتاسيم تغيير معني داري نداشته است. اين نتايج نشان داد كه پخش سيلاب موجب افزايش عناصر غذايي اصلي خاك شده كه به تبع آن امكان كاهش كاربرد كود به وجود آمده است.