ارزيابي تغييرات اقليم ديرينه به كمك ردياب شيميايي كلر در رسوبات منطقه غير اشباع دشت اردبيل

در اين تحقيق با روش ردياب شيميايي، ارتباط فرايندهاي بارش، نفوذ و هيدروژئولوژي در دوره هاي مختلف گذشته به منظور تعيين دوره هاي اقليمي ديرينه، در دشت اردبيل ارزيابي شده است. وقوع خشك و ترسالي هاي متوالي در دوره هاي گذشته، در اين روش با ارزيابي پروفيل هاي كلرايد در شش پروفيل حفرشده در دشت اردبيل، مشخص شد. براي معين ­شدن زمان وقوع خشك و ترسالي ها در اعماق پروفيل ها، سن آب هاي قرارگرفته در اعماق خاك به وسيله معادله و منحني هاي مربوط، محاسبه شده كه سن برآورد شده املاح رسوبات دشت اردبيل در روش رابطه ادموند-آليسون از ۷۳۷ سال در پروفيل ايميچه تا ۴۵۱۱ سال در پروفيل قره­لر متغير بود. در ۱۱۰۰ سال اخير، دو ترسالي و دو خشكسالي عمده ثبت شد. آخرين خشكسالي در ۱۱۶ سال پيش با ۲۰۲ ميلي متر بارش و دومين خشكسالي در ۴۷۳ سال پيش با ۸۳ ميلي متر بارش برآورد شد. در همين دوره آخرين ترسالي در ۲۱۰ سال پيش با ۴۵۱ ميلي متر بارش و دومين ترسالي در ۷۳۵ سال پيش با ۷۰۳ ميلي متر بارش ثبت شد كه اين ترسالي بيشترين مقدار بارش برآورد شده در كل دوره ۳۶۰۰ به دست آمده بوده است. دشت اردبيل از ۱۱۰۰ تا ۲۹۰۰ سال پيش به مدت ۱۸۰۰ سال يك خشكسالي متوسط را تجربه كرده كه نشان دهنده طولاني بودن دوره هاي خشكسالي ها در اين دشت است. در دوره ۲۹۰۰ تا ۳۵۵۰ سال پيش دوره ترسالي با نوساناتي اتفاق افتاده است. با توجه به اين موضوع منطقه اردبيل يك روند به سوي خشك سالي در پيش دارد. البته در اين روند خشكسالي، دوره هاي تر و خشكسالي با تغييرات اقليمي كمتر، مي تواند اتفاق بيافتد.