بررسي وضعيت امنيت غذايي در شهرستان مرودشت

سابقه و هدف:وجود نزديك به 870 ميليون انسان دچار كمبود تغذيه مزمن در سال 2012، نشان از اين دارد كه شمار گرسنگان در جهان به­ طور ناباورانه ­اي بالا است. كاهش ناامني غذايي و دستيابي پايدار به امنيت غذايي به شرطي قابل دسترس است كه فعاليت هاي جامعي مانند اندازه گيري امنيت غذايي در سطح خانوارصورت گيرد. امنيت غذايي عبارت است از دسترسي هميشگي همه مردم به غذاي كافي، سالم و مغذي به منظورزندگي سالم و فعال. بهبود امنيت غذايي فراتر از افزايش ميزان انرژي دريافتي است و بهبود كيفيت مواد غذايي را نيز شامل مي­ شود. بررسي كمي وضعيت امنيت غذايي و عامل هاي موثر بر امنيت غذايي پايدار در شهرستان مرودشت از هدف هاي اين پژوهش بوده است. مواد و روش­ها: اين بررسي درشهرستان مرودشت - يكي از شهرستان­هاي استان فارس- واقع در جنوب غرب ايران انجام شد.براي تبيين وضعيت امنيت غذايي ازروش توصيفي-پيمايشي استفاده شد. بدين منظور 500 خانوار شهري و روستايي به­ صورت تصادفي انتخاب شدند. داده­ هاي جمعيتي،اجتماعي واقتصادي خانوار­ها با پرسشنامه اطلاعات عمومي گرد­آوري ووضعيت امنيت غذايي با پرسش­نامه18گويه­ اي امنيت غذايي خانوار كه توسط وزارت كشاورزي ايالات متحده ارائه شده است،سنجيده شد. ارتباط بين تحصيلات والدين، درآمد خانوارو شمار افراد خانوار با وضعيت ناامني غذايي خانوار با انجام آزمون همبستگي اسپيرمن مشخص شد. وضعيت ناامني غذايي خانوار در مناطق شهري و روستايي و همچنين ارتباط بين وضعيت ناامني غذايي خانوار و شغل والدين بر پايه آزمون خي­ دو مشخص شد. نتايج و بحث: با توجه به نتايج مستخرج از پرسش­نامه­ هاي USDA، از مهم­ ترين تجربه­ هاي ناامني غذايي در خانوار­هاي مورد بررسي مي­ توان به احساس نگراني در مورد تمام شدن مواد غذايي، ناتواني مالي براي تامين غذاي متعادل و متكي بودن به غذا­هاي ارزان­ قيمت اشاره كرد. نتايج نشان داد ناامني غذايي در اين بررسي 8/73% (ناامني غذايي بدون گرسنگي 35%، ناامني غذايي با گرسنگي متوسط و شديد به ترتيب 23% و 8/15%) و در خانوار­هاي روستايي بيشتر از خانوار­هاي شهري بود؛ يكي از علل اين امر، توان مالي كمتر خانوار­ هاي روستايي نسبت به خانوار­هاي شهري درتهيه موادغذايي بوده است. همچنين نرخ بيسوادي و بيكاري در مناطق روستايي بيشتر از مناطق شهري بوده كه مي­ تواند از علل ديگر تفاوت يادشده باشد. ناامني غذايي در خانوار­هاي روستا­هاي دور از مركز شهرستان تفاوتي با روستاهاي نزديك به مركز شهرستان نداشت؛ اين امرنشان­دهنده برنامه (برنامه)غذايي نامطلوب همه افراد مي­ باشد و فاصله ازشهرتفاوتي بين آنها ايجاد نمي­ كند. نتايج همچنين نشان داد كه با افزايش تحصيلات والدين ودرآمد خانوار، ناامني غذايي كاهش يافت. ناامني غذايي در خانوار­هاي داراي فرزند، از ديگر خانوار­ها بيشتربوده است. ناامني غذايي در خانوار­هايي كه پدر بيكار و مادر خانه­ دار است نيز از ديگر خانوار­ها بيشتر بوده است.نتيجه­ گيري: يافته­ هاي اين تحقيق نشان داد ناامني غذايي در جامعه مورد بررسي وجود داشته و با برخي عامل­ها مانند وضعيت اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي ارتباط دارد. از بين بردن فقر، تغيير الگو­هاي ناپايدار به الگو­هاي پايدار مصرفي و توليدي به­ منظور دستيابي به امنيت غذايي براي همگان حياتي است. بنابراين، با برنامه­ ريزي­ هاي مناسب در زمينه ارتقاي وضعيت اجتماعي- اقتصادي خانوار­ها مي­ توان شيوع ناامني غذايي را در اين منطقه كاهش داد.