تسليحات ميكروبي و سمّي در نظام حقوقي بين‌المللي

زمينه و هدف: مقررات بين‌المللي ناظر به منع گسترش و خلع تسليحات كشتارجمعي كه از سوي سازمان‌هاي بين‌المللي به‌ويژه سازمان ملل متحد وضع و تدوين مي‌شوند، حاكي از نگراني دولت‌ها از توليد تسليحات مزبور و تلاش در راستاي منع گسترش و كاربرد اين نوع تسليحات به‌خصوص در طول مخاصمات مسلحانه است. هدف اصلي مقاله حاضر شناخت نظم حقوقي بين‌المللي در حوزه تسليحات كشتارجمعي ميكروبي و واكاوي نقاط قوت و كاستي‌هاي احتمالي در مرحله وضع، اجرا و نظارت بر اجراي مقررات حقوقي بين‌المللي است. روش: روش تحقيق حاضر توصيفي ـ تحليلي است و هدف از چنين پژوهشي كاربردي مي‌باشد. اطلاعات مقاله به‌صورت اسنادي ـ كتابخانه‌اي از طريق فيش‌برداري گردآوري‌شده است. يافته‌ها: پروتكل 1925 ژنو (پروتكل گاز) و كنوانسيون 1972 در خصوص تسليحات ميكروبي و سمّي از مهم‌ترين اسناد بين‌المللي در اين زمينه به شمار مي‌روند. عليرغم آنكه انعقاد اسناد فوق گامي تاثيرگذار در راستاي محدوديت دولت‌ها در خصوص توليد و استفاده از تسليحات ميكروبي و سمّي است، اما نمي‌توان از نقص قواعد و سازوكارهاي بين‌المللي ناظر به تسليحات يادشده چشم پوشيد. نتيجه‌گيري: ابهام برخي مقررات بين‌المللي و مشكل راستي آزمايي در خصوص عملكرد دولت‌ها، ازجمله نقاط ضعف نظام حقوقي بين‌المللي در حوزه تسليحات ميكروبي و سمّي است؛ اما با عنايت به موارد پيش‌بيني‌شده در اسناد بين‌المللي ازجمله كنوانسيون 1972، رفع ابهام و جرح‌وتعديل مقررات يادشده و اصلاح سازوكارهاي نظارتي (همچون نظام راستي آزمايي) امكان‌پذير است.

Setting and Purpose: International regulations monitor banning the expansion of dethronement of massacre which has been enacted and codified by international or organization, esp. UN, suggests governments concerns about the production of arms esp. daring armed enmities. The main g--- of the study is the introduction of international legal order in the domain of microbe massacre and scrutiny of possible advantages disadvantages in the stage of enactment and enforcement and oversight of international legal regulations. Research method: The research method is descriptive- analytical and it has an applied purpose. The article data have been gathered in library type and documentary way through note taking on cards. Findings: Genoa protocol in 1925 and the convention in 1972 are known as microbe and poisonous arms as one of the most important international documents regarding microbe and poisonous arms. In spite of the fact that concluding those documents is an effective stop in the direction of the extent in which governments are limited with regard to the production and use of microbe and poisonous arms, but international rules and modus operandi regulating the aforementioned arms. Conclusion: The ambiguity in international regulations and authentication and authentication problem is related to the performances of governments including weak points of inter national legal system in the area of microbe and poisonous us arms: however, regarding the predicted cases in international documents, such as the convention in 1972, disambiguation and adjustment of aforementioned regulations and the amendment of supervisory modus operandi, are possible.