جايگاه اقدامات متقابل در برابر حملات سايبري از منظر حقوق بين‌الملل

زمينه و هدف: اقدامات متقابل جز مهم‌ترين مباحث مطرح‌شده در رابطه با مسيوليت بين المللي دولت ها است كه مواد 49 تا 53 از پيش نويس مسيوليت بين المللي ناشي از رفتار متخلفانه دولت ها (مصوب سال 2001 كميسيون حقوق بين‌الملل) را به خود اختصاص داده است. كميسيون حقوق بين الملل طي مواد مذكور به هدف، محدوده، شرايط و ساير مسايل مربوط به اقدامات متقابل پرداخته است. حملات سايبري به‌عنوان يكي از جلوه‌هاي نوين مداخلات سايبري مورد شناسايي قرارگرفته است. با توجه به اينكه اين حملات سايبري مصداقي از توسل به‌زور و مداخله در امور داخلي دولت محسوب مي‌شود، سوال اصلي در بحث اقدامات متقابل آن است كه در صورت وقوع يك حمله سايبري كه نقض تعهد توسط يك دولت محسوب مي‌شود، چه اقداماتي توسط دولت زيان ديده مي‌تواند به‌عنوان اقدامات متقابل صورت پذيرد؟ آيا اين اقدامات صرفاً توسط دولت زيان ديده به‌طور مستقيم بايد انجام شود، يا از طرف دولت-هاي ثالث نيز امكان‌پذير خواهد بود؟ آيا مداخله ساير كشورها صلح و امنيت بين‌المللي را تهديد نمي‌كند؟ روش تحقيق: شيوه پژوهش حاضر مبتني بر روش توصيفي-تحليلي و استفاده از منابع كتابخانه‌اي است. يافته‌ها: اقدام متقابل دربرگيرنده اقدامات غيرخصمانه‌اي است كه به‌خودي‌خود غيرقانوني است؛ اما زماني كه دولت زيا ن ديده در پاسخ به فعل متخلفانه دولت مسيول به اين اقدامات مبادرت مي‌ورزد، جنبه غيرقانوني آن زايل مي‌شود. نتيجه‌گيري: هدف اقدام متقابل، حمايت از خود، واداشتن دولت مسيول به پيروي از تعهداتش و جبران خسارت دولت زيان‌ديده است. اقدام متقابل در رويه قضايي موردپذيرش قرارگرفته است؛ علي‏رغم اين پذيرش، هنوز توافق زيادي در رابطه با نقش و جايگاه اقدام متقابل صورت نگرفته است

Context and Objective: Countermeasures is one of the most important issues on the international responsibility that articles 49 to 53 of the draft plan of international responsibility of wrongful conduct caused by governments are devoted to this topic. International Law Commission deals the purpose, scope, conditions and other matters of mutual Countermeasures. On the other hand, as one of the aspects of modern cyber-attacks Cyber interventions have been identified. Cyber-attacks are taken by a government to target a basic infrastructure of another government including the banking system, energy and public transport which connects to a computer network and since these attacks are considered as blatant attacks on the use of force and interference in the internal affairs of the state the main question in the debate is that in case of a cyber-attack which considered as a breach of obligations, what steps could be taken by the attacked Government? Do these measures are permitted only by the attacked Government or the third states would be able to take them? If so, would not the international peace and security be affected? Methodology: The objective of this paper is practical. The literature review has been plied up by library-based methods from original text-books, domestic papers, internet websites, and internal and international laws. Findings: Countermeasure includes Inconflict actions that are illegal in itself, but when the detrimented state responses to a responsible stateʹs wrongful act, illegal aspect of that act is lost. Results: The purpose of countermeasure is the self-support, forcing the responsible state to complie with its obligations and Reparation of the detrimented state. Countermeasure has been adopted in judicial procedure; Despite of this admission, no much consensus on the role and on the pavilion of countermeasure has not been reciprocated yet