كاهش شيوع گواتر و طبيعي شدن يد دفعي ادرار 10 سال پس از مصرف نمك يددار (سومين پايش ملي اختلال هاي ناشي از كمبود يد در سال 1380)

مقدمه: 2 سال پس از اجباري شدن افزودن يد به نمك مصرفي خانوارها با ppm40، در سال 1373 غلظت يد ادرار بالاتر از محدوده ي طبيعي و گواتر همچنان در ايران در حد آندميك بود. در اين پايش، شيوع گواتر و غلظت يد ادرار 7 سال پس از يددار شدن نمك خانوارهاي ايراني و مصرف مداوم نمك يددار بررسي و با يافته هاي سال 1373 مقايسه شد. مواد و روش ها: كودكان دبستاني 10-7 ساله ي تمام استان ها به صورت تصادفي و به روش نمونه گيري خوشه اي از آذر ماه 1379 تا خرداد 1380 بررسي شدند. اطلاعات به دست آمده شامل ميزان گواتر، غلظت يد ادرار و يد موجود در نمك خانوارها با يافته هاي سال 1375 مقايسه شدند. اين مقايسه شامل يد موجود در نمك خط توليد نيز بود. حجم تيروئيد اندازه گيري شده دانش آموزان به روش اولتراسونوگرافي نيز در مطالعه ي كشوري سال 1375 و سال 1380 مقايسه شد. يافته ها: در مطالعه ي سال 1380، 33600 نفر و در سال 1375، 36178 نفر بررسي شدند. ميزان كلي گواتر به ترتيب 9/13 و 8/53 درصد، گواتر درجه ي يك: 11 درصد و 8/44 درصد و گواتر درجه ي 2: 9/2 درصد و 9 درصد بود (0001/0P<). در سال 1380 ميزان كلي گواتر(TGR) 8/9 درصد بود. ميانه ي (محدوده) غلظت يد ادرار در سال 1380 در 3329 دانش آموز ارزيابي شده 165 (499-18) ميكروگرم در ليتر و در مطالعه ي سال 1375 در 2917 فرد مورد بررسي 205 (2300-10) ميكروگرم در ليتر بود (0001/0P<). در سال 1380 ميانگين±انحراف معيار يد نمك هاي خانوار 1/10±7/32 و در سال 1375 معادل ppm 2/10±33 بود (68/0P=). يد نمك هاي كارخانه در اين دو مطالعه به ترتيب 4/13±2/33 و ppm 2/13±8/33 بود (57/0=P). در مطالعه ي سال 1380 و سال 1375 به ترتيب حجم تيروئيد در 400 و 396 كودك 10-7 ساله با روش اولتراسونوگرافي بررسي شدكه فقط حجم تيروئيد كودكان 7 ساله ي كشور در مطالعه ي سال 1380 (كه احتمالاً تنها گروهي بودند كه سابقه ي كمبود يد نداشتند) به طور قابل توجهي كوچك تر از كودكان مورد مطالعه در سال 1375 بود. نتيجه گيري: 7 سال پس از يددار شدن نمك، غلظت يد ادرار به ميزان مناسب رسيده و شيوع گواتر در كشور ايران به طور واضحي كاهش پيدا كرده است.