اثر روش اندازه گيري و ابعاد و شكل محفظه مورد استفاده در روش لغزشي بر زاويه استقرار ذرات خاك

زاويه­ استقرار ذرات، از پارامتر­هاي مهم در تعيين تنش برشي بحراني براي شروع حركت ذرات طي فرآيند فرسايش محسوب مي­شود. روش­هاي متفاوتي براي اندازه­گيري زاويه استقرار ذره وجود دارد كه نتايج اين روش­ها اغلب متفاوت از يكديگر مي­باشند. دو روش لغزشي و تشكيل توده از روش­هاي پركاربرد اندازه­گيري اين مشخصه مي­باشند. در اين پژوهش زاويه­ استقرار ذرات در 6 كلاس اندازه­اي از يك نمونه خاك و يك نمونه شن به دو روش لغزشي و تشكيل توده­ اندازه­گيري و مقايسه شد. براي تعيين نقش ابعاد جعبه در روش لغزشي 11 جعبه متفاوت از نظر شكل و ابعاد مورداستفاده قرار گرفت. اثر تغيير ابعاد محفظه بر مقدار زاويه استقرار در سطح 1/0 درصد (p < 0.001) معني­دار بود به­طوري­كه افزايش عرض و ارتفاع محفظه سبب افزايش مقادير اندازه­گيري شده­ زاويه استقرار گرديد و همچنين افزايش طول محفظه سبب كاهش مقادير اندازه­گيري شده زاويه استقرار گرديد. اين تغييرات به گونه اي بود كه با افزايش نسبت جرم ذرات به سطح مقطع محفظه، زاويه استقرار اندازه­گيري شده كوچك­تر بود. اثر شكل محفظه بر مقدار زاويه استقرار نيز در سطح 1/0 درصد (p< 0.001) معني­دار بود. مقايسه­ نتايج روش لغزشي با روش تشكيل توده نشان داد كه زاويه­ استقرار به دست آمده به روش لغزشي به­طور ميانگين در حدود 10 درجه بيش­تر از مقدار حاصله به روش تشكيل توده است. با توجه به نتايج مي­توان به ضعف روش­هاي اندازه­گيري زاويه استقرار ذره اشاره نمود و به ­نظر مي­رسد كه نياز است در روش­هاي اندازه­گيري زاويه استقرار ذره تجديدنظر صورت گيرد.