پژوهشي بر وضعيت محدوده جنوبي تختگاه تخت جمشيد بر اساس شواهد نويافته باستان شناختي

محدوده جنوبي تختگاه تخت جمشيد در سال 1391 با هدف بازكردن مسير خروجي آبراهه هاي زير زميني اين مجموعه مورد كاوش و بررسي گرفت. كاوش صورت گرفته اين امكان را فراهم آورد كه پس از گذشت سده ها و بلكه هزاره هاي متمادي،‏ آب هاي جمع شده حاصل از بارندگي در سطح بناهاي تخت جمشيد،‏ از دريچه خروجي اين آبراهه ها خارج شده و ساز و كار دوره هخامنشي آنها دوباره احياء گردد. براي رسيدن به هدف كاوش كارگاهي با طول حدود 100 متر و با جهت شمالي _ جنوبي ،‏در محدوده جنوب خاوري تختگاه تخت جمشيد ايجاد گرديد. در جريان كاوش و در امتداد دريچه خروجي،‏ به تدريج بخش هايي از آبراهي ساخته شده با سنگ هاي بزرگ و متوسط،‏ آشكار شد ( آبراه 1) كه در فاصله 23 متري از دريچه خروجي،‏ به سمت ديواره باختري كارگاه متمايل شده،‏ و پس از اين نقطه،‏ چگونگي ادامه مسير آن نامشخص بازماند. سپس در فاصله حدوداً 35 تا 40 متري جنوب دريچه خروجي آبراهه ها،‏ آثار دو آبراه ديگر ساخته شده با سنگ هاي لاشه متوسط و بزرگ ( آبراهه هاي 2 و 3) شناسايي شد. اين آبراهه ها (بر خلاف آبراه نخست) داراي جهت خاوري ـ باختري بوده و هر دو آنها در امتداد خود به سمت باختري به يكباره به پايان رسيده و يا تخريب شده بودند. با ادامه روند كاوش،‏ بخشي از يك آبراه ديگر (شماره 4) در نيمه جنوبي كارگاه و در فاصله 55 متري از ديواره تختگاه شناسايي شد. به نظر مي رسيد كه جهت اين آبراه نيز از شمال باختري به جنوب خاوري بوده است. آنچه در حال حاضر و با بررسي اين سازه ها در ارتباط با وضعيت جنوب خاوري تختگاه تخت جمشيد مي توان عنوان كرد،‏ ساختارهايي ساده به منظور هدايت و ساماندهي آب هاي خارج شده از آبراهه هاي زير تختگاه و همچنين سيلاب هاي دره واقع در جنوب اين مجموعه است. همچنين به طور كلي جهت و امتداد به يكباره قطع شده آبراهه هاي شناسايي شده،‏ اين احتمال را پديد آورد كه بخشي از فضاي جنوب خاوري تختگاه،‏ محل يك آبگير فصلي و يا دائمي بوده است.