نقد اخلاقي و اجتماعي پارادايم زيست پزشكي: با تاكيد بر تعامل علوم پزشكي و علوم انساني

ضرورت هم‌افزايي رشته‌هاي پزشكي و غير پزشكي، از جمله مقولات بين‌الاذهاني در ميان بيشتر اصحاب جامعه‌شناسي است؛ كارآمدي رويكردهاي سلامت و درمان، مشروط به پاسداشت ساير وجوه انسان، مزيد بر ابعاد زيستي و ذيل مفهوم «انسان يكپارچه» است. امر مذكور متضمن اتخاذ رويكردهاي بين‌رشته‌اي و كاربست انواع فلسفه مضاف در روند جامعه‌پذيري كنشگران نظام سلامت خواهد بود، زيرا پرداختن به مضامين فرازيستي، در شرايط غلبه پارادايمي پوزيتيويسم، امري قريب به محال مي‌نمايد. براساس فرض اصلي مقاله، در صورت در نظر گرفتن الگوي زيست‌پزشكي، به‌منزله يك وجه خاص از معرفت قدسي، انتظار مي‌رود «حاشيه‌اي شدن اخلاق در پزشكي»، كه آسيب‌هايي نظير «تقليل طبابت از حكمت به فن»، «پزشكي‌سازي جامعه» و «كالايي‌شدن خدمات» از مهم‌ترين مصاديق آن هستند، به نحو مؤثري برطرف گردند. رفع پيامدهاي مترتب بر محوريت بلاوجه رويكرد زيست‌پزشكي، منوط به ارائه صورت‌بندي جديد علوم پزشكي و علوم انساني در وحدتي فراگير با يكديگر است. اصلاح آن‌دسته از ساختارهاي آموزشي كه بر پايه جدايي شاخه‌هاي علوم از يكديگر تكوين يافته‌اند، نقطه شروع اصلاحات در اين‌باره خواهد بود كه در قالب يكپارچه‌سازي نظام آموزش عالي محقق مي‌شود. مقاله حاضر، بر مبناي تقابل‌فكني ميان «ترجيحات تخصصي در پارادايم زيست‌پزشكي» و «نيازهاي فرازيستي انسان»، مي‌كوشد از طريق تحليل محتواي داده‌هاي كيفي، علاوه بر شناسايي مضامين مربوط، برداشت‌هاي تفسيري را با محوريت فرضيه مذكور، از طريق تأكيد بر همبستگي اندامواره ميان علوم پزشكي و علوم انساني ارائه نمايد.