ساخت اجتماعي طلاق در ايران

The Social Structure of Divorce in Iran

«طلاق» از جمله مسائل اجتماعي در ايران است كه در دهه‌هاي گذشته تحولات زيادي را پشت سر گذاشته است. در مقاله حاضر اين تغييرات با توجه به چگونگي ساخت‌يابي اجتماعي شان مورد بررسي قرار مي‌گيرند. به منظور تبيين ابعاد مختلف تحولات در ساخت اجتماعي طلاق در ايران، مدل نظري «واقع‌گراييِ تحليلي» از جمله كارآمدترين الگوهاي نظري است كه در اين مقاله نيز مد نظر قرار گرفته است. نظريه‌ اساسي در اين مدل، «نظريه‌ اراده‌گرايانه كنش» است كه پارسونز در دوره‌ نخستِ تلاش نظري­اش آن را بسط و توضيح داد. از جمله مزاياي اين الگو، تأكيد بر ابعاد مختلف ذهني و عيني است. بر اين اساس، داده‌هاي مرتبط با طلاق در دهه‌هاي اخير در ايران با توجه به ذهنيت كنشگرانِ ايراني معنادار شده است. روش اصلي به منظور تحليل يافته‌ها نيز «تحليل ثانويه» است. مبناي تأمين داده‌هاي تحليل، داده‌هاي پژوهش‌هاي كلان و عمدتاً ملّي است كه پيش از اين صورت گرفته است. بر اساس مدل مذكور و با استفاده از روش تحليل ثانويه، ابعاد عيني و ذهنيِ طلاق و الگوي تغيير نگرشي در خصوص طلاق نيز با توجه به شاخص‌هاي تفصيلي و با ارجاع به داده‌هاي ملّي مورد بررسي قرار گرفته است.

Divorce as a social issue in Iran has experienced lots of changes during the previous decades. In the present article, these changes are investigated considering the mode of their social development. To state the diverse dimensions of changes in the social structure of divorce in Iran, the theoretical “analytic realistic” model as one of the most efficient theoretical models has been utilized in this article as well. The fundamental theory in this model is the “desirebased theory of action” being developed and explained by Parsons in the first phase of his trials on his theories. One of the advantages of this pattern is the emphasis on the diverse conceptual and objective dimensions. In this regard, the data related to divorce in the recent decades in Iran has been meaningful regarding the view of Iranian activists. The main method to analyze the data is the “secondary analysis”. The base of providing the data analysis is the data of macro and generally national researches having been done previously. On the basis of the aforementioned model and utilizing the secondary analysis, it has been studied the objective and conceptual dimensions of divorce as well the change in view point model concerning divorce regarding the extensive indexes and referring to the national data.