بررسي اثر ضد پروتواسكولكسي اسانس گياه تره‌تيزك به صورت برون تني

In vitro Scolicidal Effect of Lepidium sativum Essential Oil

زمينه و هدف: يكي از مهمترين بيماري هاي انگلي مشترك انسان و دام، هيداتيدوز است كه توسط مرحله لاروي اكينوكوكوس گرانولوزوس ايجاد مي شود. تحقيقات نشان داده است كه متابوليت هاي ثانويه گياهان دارويي مانند اسانس‬ها داراي خواص ضد انگلي مي باشند. از آن جايي كه براي تره تيزك خصوصيات ضدانگلي عنوان شده است، در مطالعه حاضر اثرات ضد پروتواسكولكسي اسانس گياه تره تيزك مورد تحقيق قرار گرفته است. روش كار: در اين مطالعه تجربي اسانس تره تيزك به روش تقطير با آب تهيه گرديد. كروماتوگرافي گازي اسپكترومتري جرمي (GC/MS)، جهت تعيين تركيبات اسانس به كار گرفته شد. كبدهاي گوسفندي آلوده به كيست هيداتيك از كشتارگاه صنعتي اهواز جمع آوري گرديدند، پس از جمع آوري مايع كيست هيداتيك در شرايط استريل و سانتريفوژ آن ها پروتواسكولكس هاي كيست هيداتيك جمع آوري گرديد. پروتواسكولكس ها تحت غلظت هاي مختلف اسانس (1، 3، 5، 10 و 15 ميلي گرم در ميلي ليتر)، به مدت 10، 20، 30 و 60 دقيقه قرار داده شدند. ميزان زنده ماندن پروتواسكولكس ها توسط رنگ ائوزين 0.1 درصد تعيين گرديد. يافته ها: در اين مطالعه 19 تركيب كه 95.5% كل اسانس را تشكيل مي داد، تشخيص داده شد. Thujene- alpha (88.86%) ، Myrcen (2.9%) و P-cymene (1.67%) اجزاي اصلي اسانس تعيين شدند. بر اساس نتايج بدست آمده ميزان مرگ و مير پروتواسكولكس ها در غلظت 1، 3 و 5 ميلي گرم در ميلي ليتر اسانس با گروه كنترل ارتباط معني داري نداشت، در حالي‬كه اختلاف در كشندگي در غلظت 10 ميلي گرم در ميلي ليتر اسانس در زمان هاي 30 و 60 دقيقه معني دار بود. همچنين غلظت 15 ميلي گرم در ميلي ليتر اسانس در تمامي زمان هاي انكوباسيون به شكل معني داري درصد پروتواسكولكس كشي بالاتري نسبت به گروه كنترل داشت. در مطالعه حاضر بين ميزان پروتواسكولكس كشي غلظت هاي مختلف اسانس و زمان هاي متفاوت انكوباسيون ارتباط معني داري وجود داشت، بعبارتي با افزايش غلظت اسانس و زمان انكوباسيون ميزان كشندگي هم افزايش مي يافت. نتيجه گيري: نتايج تحقيق حاضر حاكي از آن است كه اسانس تره تيزك غني از Thujen- alpha بوده و داراي قدرت بالاي اسكولكس كشي مي‬باشد. اين گياه ممكن است به عنوان عامل طبيعي اسكولكس كش مورد استفاده قرار گيرد.

Background objectives: One of the most important zoonotic parasitic diseases, hydatidosis, is caused by the larval stage of Echinococcous granulosus. Investigations have shown that plants secondary metabolites, such as essential oils have anti parasitic properties. Based on previous reports on antiparasitic properties of Lepidium sativum, in this study we investigated the scolicidal effects of the essential oil (EO) extracted from this plant. Methods: Lepidium EO was obtained by hydrodistillation method. Gas chromatographymass spectrometry (GCMS) was employed to determine the chemical composition of the EO. Protoscolices were exposed to various concentrations of EO (1, 3, 5, 10 and 15 mg/ml) for 10, 20, 30 and 60 min. Viability of protoscolices was confirmed by 0.1% eosin staining. Results: A total of 19 compounds representing 95.5% of the total oil, were identified. alpha Thujene (88.86%), Myrcene (2.9%) and Pcymene (1.67%) were found to be the major EO constituents. Based on the results, protoscolices mortality rates at 1, 3 and 5 mg/ml of EO didnrsquo t have a significant relationship with the control group. While, the difference in mortality rate at a concentration of 10 mg/ml of EO in 30 and 60 min was significant. Also, the concentration of 15 mg/ml of EO at all times of incubation had significantly higher protoscolicidal effect. In the present study there was a significant relation between the amount of protoscolicidal activity of different EO concentrations and different incubation times. In other words mortality rates enhanced with increasing concentrations and incubation times. Conclusion: The results of present study revealed that the EO of Lepidium is rich in alpha Thujene and has a high scolicidal power. This plant may be used as a natural scolicidal agent