اثر تراكم بر معدني شدن نيتروژن خاك در مراحل زماني مختلف

تراكم خاك به عنوان مشكلی جهانی و فرآیندی پیچیده و چند بعدی شامل تأثیر متقابل خاك- ماشین- گیاه- اقلیم شناخته شده كه دارای آثار اقتصادی و زیست محیطی قابل توجهی است و به عنوان یك معضل پیچیده در برابر كشاورزی پایدار می‌باشد. بررسی اثر تراكم بر فرایند معدنی شدن نیتروژن در خاك به صورت فاكتوریل در قالب طرح كاملاً تصادفی با سه تكرار در دانشكده كشاورزی دانشگاه گیلان انجام گرفت. تراكم خاك در سه سطح (تراكم طبیعی، 10 و20 درصد تراكم)، نوع خاك در دو سطح و پنج زمان نمونه برداری (1، 7، 14، 30 و 60 روز پس از كاشت گندم) مورد بررسی قرار گرفت كه مجموعاً شامل 18 ستون شد. غلظت آمونیوم و نیترات خاك در پنج مرحله زمانی اندازه گیری شد. روند تغییرات غلظت آمونیوم و نیترات در مراحل زمانی مختلف نشان داد كه با گذشت زمان، نیتروژن آمونیومی در خاك افزایش و نیتروژن نیتراتی كاهش می یابد و كاهش معنی‌دار غلظت آمونیوم در نمونه‌های متراكم‌تر مربوط به مرحله دوم و سوم اندازه گیری (به ترتیب با میانگین 20/75 و 13/68 در تیمار تراكم 20 درصد) است. به طور كلی نتایج نشان داد كه با افزایش تراكم خاك، نیتروژن كل خاك كاهش می یابد. در نمونه‌های متراكم نیتروژن آلی كمتری به فرم آمونیومی در می‌آید و تشكیل نیترات به دنبال آمونیومی شدن، كاهش پیدا می‌كند.