بررسي ژئوشيمي و خاستگاه كروميت‌هاي گلاب در شرق سربيشه، خراسان جنوبي

Gheochemistry and genesis of Golab chromites in ophiolite rocks East of Sarbisheh, South Khorasan Province

مهم‌ترين واحدهاي زمين شناسي منطقه ي شرق سربيشه، مجموعه هاي افيوليتي وابسته به كرتاسه ي فوقاني است كه اغلب داراي تركيب الترامافيك هاي سرپانتيني شده (دونيت، هارزبورژيت و پيروكسنيت) هستند. نهشته هاي كروميتي در اين سنگ‌ها اغلب با شكل‌هاي مختلفي مانند لايه اي، پراكنده و عدسي شكل با ابعاد متغير مشخص مي‌شوند. بررسي هاي بافتي كروميت هاي گلاب نشان مي‌دهد كه اغلب آن ها داراي بافت‌هاي نخستين مانند بافت‌هاي توده اي و افشان و نيز بافت‌هاي ثانوي شامل بافت‌هاي كاتاكلاستيكي، برشي، ميلونيتي و چين خورده هستند. ژئوشيمي كروميت هاي گلاب نشان دهنده ي مقادير ميانگين اكسيدهاي Cr2O3 (42/26 %)، MgO (17/23%)، TiO2 (0/36%) و Al2O3 (10/5%) است. نسبت Cr/Cr + Al در حد 0/79 تا 0/93 ، نشان از غني بودن اين كروميت ها از Cr و فقير بودن آن ها از Al است. بالا بودن مقدار Cr2O3 و MgO در كروميت ها حاكي از تبلور آن ها از ماگمايي با درجه ي ذوب بخشي نسبتاً بالاست. ميزان بالاي MgO، كروم، Cr#، Mg# در كروميت هاي گلاب قابل‌مقايسه با ماگماي مادر نوع بونينيتي است. ذخاير كروميت پاديفرم در منطقه‌ي شرق سربيشه احتمالاً در دنباله ي جبه‌اي كه در محيط فرافرورانش تشكيل شده، به وجود آمده‌اند. تشكيل كروميت هاي گلاب مشابه دنباله ي افيوليتي لوبوسا در منطقه ي جنوب تبت است.

The most important geological units in East of Sarbisheh are Upper Cretaceous ophiolites assemblages that are predominantly serpentinized ultramafic in composition (dunite, harzburgite and pyroxenite). Chromite deposits in these rocks have generally various forms such as lenticular, layered and disseminated with varying dimensions. Textural studies on Golab Chromites show that they have primary textures such as massive and disseminated as well as secondary textures including cataclastic, mylonites, bereccia and extensional. Geochemistry of Golab Chromites points to average amounts of Cr2O3 (42.26%), MgO (17.23%), TiO2 (0.36%) and Al2O3 (10.5%). The ratio Cr/Cr + Al (0.79 to 0.93) indicates that these chromites are enriched in Cr and depleted in Al. The high Cr2O3 and MgO contents in the Golab Chromite suggest that they were crystallized from a magma having relatively high degree of partial melting. High MgO content and Cr#, Mg# in Golab Chromites are comparable with typical parental boninitic magma. Podiform Chromitite deposits in East of Sarbisheh were probably formed in the mantle sequence, the latter was generated in the supra subduction zone (SSZ). Golab Chromite are formed similar to Lubasa Ophiolite South Tabat.