بررسي ساختار روايت در حكايت‌هاي بهارستان جامي براساس بوطيقاي ساختارگراي تزوتان تودوروف

The Study of Narrative Structure in the Tales of Jami’s Baharestan based on Structuralist Poetics of Tzvetan Todorov

بهارستان جامي در ميان آثاري كه به تقليد از گلستان سعدي نوشته شده، مقامي شامخ دارد. وجود نمود هاي كلامي برجسته در روايت هاي جامي، اين ظرفيت را ايجاد كرده كه بتوان حكايت هاي آن را با آراي ساختار گراياني چون تزوتان تودوروف در حوزۀ روايت بررسي كرد تا معلوم شود كه آيا حكايت هاي بهارستان ساختار روايي مناسبي دارند؟ و چه ميزان از حكايت هاي آن با آراي تودوروف مطابقت دارد؟ تودوروف براي روايت ها سه نمود قايل است: نمود معنايي، نمود كلامي و نمود نحوي. بيشتر حكايت هاي بهارستان، به سبب وجود پي رفت سُست و ساختاري ضعيف، به گونه اي است كه تطبيق و بررسي ساير تئوري هاي تحليل متن ادبي در آنها، زياد چشمگير و قابل ملاحظه نيست. در حالي كه در حيطۀ نمود كلامي، خصوصاً چهار مولّفۀ: وجه، زمان، ديد و لحن، به شكل معناداري با نظريّۀ تودوروف در حيطۀ روايت قابل تفسير است.

Jamirsquo s Baharestan enjoys a prominent place amongst the works imitating Sarsquo dirsquo s Guletan. The presence of prominent discoursal aspects in the narratives of Jami provides the ground for analyzing those narratives in terms of structuralist theories like Todorovrsquo s theory in order to find out whether they have a proper narrative structure or not? And how much do they conform to the ideas of Todorov? Todorov considers three aspects for narratives: semantic, discoursal and syntactic. Due to loose plot and weak structure, most tales of Baharestan are so that other critical approaches cannot be used for analyzing them. However, in terms of discoursal aspect, especially the four elements of aspect, tense, viewpoint and tone can be interpreted via Todorovrsquo s model and theory in this text.