احاديث، تجسم و معنا‌بخشي آموزه‌هاي اخلاقي بر كاشي‌هاي كوكبي آرامگاه امام‌زاده علي ‌بن ‌جعفر (ع) قم

فلسفة وجود آدمی، ذكر و پرستشِ حق است. هنرمندان چیره‌دست مسلمان نیز اصولِ معرفتِ اسلام را به چشم‌نوازترین شیوة ممكن به زبان زیبایی‌شناسانه ترجمه كرده‌اند و در قالب صورت‌ها و مضامین گوناگون در خلقِ فضای معنوی در جامعة اسلامی به‌كار گرفته‌اند. ازاره دیوار مرقد امام‌زاده علی ‌بن ‌جعفر در قم، متعلق به اوایل قرن هشتم هجری، مزین به ستارگان هشت‌پری است كه كتیبه‌هایی به خط نَسخ ریز در حاشیة سفید خود دارد. تعداد زیاد، كوچكی اندازه كاشی‌ها و كتابت مضامین دینی و ادبی به خط نسخ در حاشیه دو سانتی‌متری لبه‌های ستاره‌ها، خواندن كتیبه‌های باارزش آن را دشوار كرده است. كتیبه‌ها دربردارندة مضامین متنوعی چون آیات قرآنی، احادیث پیامبر9 و اشعار فارسی هستند. هدف از این پژوهش، بررسی مضمونِ احادیث آمده بر كاشی‌ها، با رویكرد انتقال پیام‌های اخلاق فردی، اجتماعی و حقوقی به جامعة مسلمانان است. هم‌چنین تفاوت‌های اندك متن احادیث كتابت شده، در مقایسه با منابع حدیث مشخص و بررسی گردید. به نظر می‌رسد اهمیت اثر تربیتی، جبران كمبود منابع متنی و نسخ كافی در اختیار عامة مردم و خلق فضای معنوی، فلسفة استفاده از چنین مفاهیمی بر دیوارهای این آرامگاه توسط كتیبه‌نگاران بوده است.