سبك‌شناسي زباني رمان آن ماديان سُرخ‌يال نوشته محمود دولت‌آبادي

Linguistic Stylistics of the novel “The Red mane mare’’ (Ān mādiyān-i surkhʹyāl) By Mahmoud Dowlatabadi

رمان تاريخي و كوتاه «آن ماديان سُرخ‌يال» اثر محمود دولت‌آبادي، بُرشي از زندگي امرؤالقيس، شاعر عاشقانه‌سراي دوران جاهلي و شرح ماجراي يك خونخواهي قبيله‌اي ـ عاطفي است. نويسنده در قالب اين رمان، يك شِبه افسانه تاريخي را با دنياي امروز پيوند داده است. از جنبه زبان روايت، اين رمان با مايه‌ داشتن از نثرهاي كلاسيك، از ديگر رمان‌هاي دولت‌آبادي متمايز شده است. زبان انتخابي او در اين رمان، كاملاً با فضا و عصر دور افتاده و تاريك داستان (عصر جاهلي عرب) هماهنگ است. باستان‌گرايي و بروز مايه‌هاي نثر مرسل و نثر بينابين (در دو حوزه واژگاني و نحوي)، كوتاهي جمله‌ها، تأثيرپذيري واژگاني و تعبيري از زبان و ادب عربي، ترادف و تضادّ، تكرار (واژه، جمله، مضمون)، وجود مكرّر خطّ تيره (در نقش توصيف، بدل و ...)، استفاده از آهنگ و وزن شعري، تركيب و واژه‌سازي‌هاي ابتكاري، كلمات گويشي و عاميانه، بهره‌گيري از ادبيّات كهن و نو فارسي، فضاسازي‌هاي جديد با استفاده از تجربه‌هاي سينمايي و تئاتري نويسنده، تلفيق فضاي كهنه و نو (زمان روايت)، گفتگو با اشياء و حيوانات و نيز سهوهاي نگارشي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي سبكي و زباني در بطن اين رمان كهن‌گرا و نزديك به شعر هستند. دولت‌آبادي با استفاده از عناصري از واقعيّت و خيال و خروج هنري از زبان معيار، به شيوه نويسندگاني همچون ابوالفضل بيهقي، ابوعلي بلعمي و برخي نويسندگان معاصر، اثري نو ـ كهن در عرصه رمان فارسي معاصر پديد آورده است. اين پژوهش با روش توصيفي و كمّي، ويژگي‌هاي رمان مذكور در حوزه زبان روايي داستان را بررسي و تحليلي كوتاه از هر بخش ارائه كرده است.

The short and historical novel of“The Red mane mare’’(Ān mādiyāni surkhʹyāl) By Mahmoud Dowlatabadi is an excerpt fromImru alQais life who is a romantic poet or songwriter during the ignorance era and it isdescription of the incident and story about a emotional tribal vengeance (vendetta).In the form of the novel, author has linked a quasihistorical legend in the world of today.In terms of narrative language, this novel isdistinguishedfrom the other stories of Dowlatabadi due to features of the classic prose in it. His selected language in this novel is coordinated perfectly withstraggly space andthe dark age ofthe story (Arab preIslamic era). Archaism and appearance of signs of eloquent prose or ancient prose and intermediate prose (in lexical and syntactic Axises), short sentences, the impressibility from the Arabic language and literature in two In two areas including vocabulary and interpretation, sequenceand contrast,repetition (in word, sentence or contents),repetition of dash (in the role of description, apposition and so on), the use of song and meter, invention of new words, Dialect and folk words, using of ancient and modern Persian literature, creation of new spaces using cinematic and theatrical experiences of the author, combining old space with new space (narrativetime),Conversation with objects and animalsand punctuation mistakes, are from the most important stylistic and linguistic features in this oldoriented novelewich is close to poetry. Dowlatabadi is created a new and old work in the field of contemporary Persian novel using the elements of fact and imagination and artistic exit from standard language like the style of some writers such as Abu alfazle Beyhaqi, Abu Ali Balami and some contemporary writers. In this research,weve studied features of mentioned novel in the field of narrative language of story by descriptive and quantitative methods and finally, we have provided a short analysis of each section.