اثرا ت تركيبي آتورواستاتين و اكسيد روي بر استرس اكسيداتيو هيپوكامپ موش‌هاي صحرايي ديابتي شده با استرپتوزوسين(STZ)

The Effects of Combined Atorvastatin and Zinc Oxide on Some Markers of Oxidative Stress in the Hippocampus in Streptozotocin-induced Diabetic Rats

زمینه و هدف: دیابت اختلال متابولیكی است كه مشخصه اصلی آن هیپرگلیسمی‌می‌باشد، هیپرگلیسمی ‌از طریق فرآیندهای آنزیمی ‌و غیر آنزیمی ‌موجب القای اكسیداسیون خود به خودی گلوكز گردیده و با تحریك تولید قطعات اكسیژنی و نیتروژنی فعال، منجر به استرس اكسیداتیو می‌شود. از این رو با توجه به اثرات آنتی‌اكسیدانی آتورواستاتین و اكسید روی، مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر تركیبی آتورواستاتین و اكسید روی بر سطح استرس اكسیداتیو و برخی آنتی‌اكسیدان‌ها در رت‌های دیابتی بود. روش­ بررسی: در این مطالعه تجربی 50 سر رت ماده نژاد ویستار، به طور تصادفی انتخاب و به پنچ گروه ده­تایی؛ كنترل سالم، كنترل دیابتی، دیابتی تیمار شده با آتورواستاتین(20 میلی‌گرم بر كیلوگرم وزن بدن حیوان، روزانه ـ خوراكی)، دیابتی تیمار شده با اكسید­روی(30 میلی‌گرم بر كیلوگرم وزن بدن حیوان، روزانه‌ـ خوراكی) و دیابتی تیمار شده با تركیبی از نصف دز داروهای آتورواستاتین(10 میلی‌گرم بر كیلوگرم وزن بدن حیوان، روزانه‌ـ خوراكی) و اكسید­روی (15 میلی‌گرم بر كیلوگرم وزن بدن، روزانه ـ خوراكی) كه هر كدام به صورت جداگانه گاواژ می‌شدند، توزیع شدند. دیابت با تزریق 60 میلی‌گرم بر كیلوگرم وزن بدن حیوان استرپتوزوتوسین (STZ)به صورت درون صفاقی القا شد. كلیه تیمارها به صورت محلول در آب مقطر به مدت چهار هفته انجام شد. بعد از اتمام دوره تیمار، وزن و قند خون حیوانات اندازه­گیری و با داده های مربوط به وزن و قند­خون كه در هفته های قبل از شروع بررسی و دوم اندازه‌گیری شده بودند، مقایسه شد. هم‌چنین سطح پراكسیداسیون لیپیدی(مالون­دی­آلدهید)، فعالیت آنزیم كاتالاز(CAT) و ظرفیت آنتی اكسیدانی تام  (TAC)به عنوان شاخص­های استرس اكسیداتیو در هیپوكامپ اندازه­گیری شد. داده­ها با استفاده  از آزمون‌های آماری  آنوا و توكی تجزیه و تحلیل شدند.  یافته­ها: اكسید­روی و آتورواستاتین به تنهایی بیش از آنكه موجب كاهش قند خون شود، موجب كاهش عوارض ناشی از دیابتی شدن از جمله آسیب­های اكسیداتیو می­شود و تركیب این دو در كنار كاهش سطح عوارض دیابتی شدن، موجب كاهش معنی­دار سطح قند خون و مهار كاهش وزن حیوانات خواهد شد(05/0p<). نتیجه­گیری: به نظر می­رسد تركیب آتورواستاتین و اكسید­روی اثر بهتری در كنترل سطح قند خون و استرس اكسیداتیو و در نتیجه در كنترل دیابت داشته باشد.

Background & aim: Diabetes is a metabolic disorder characterized by hyperglycemia. Hyperglycemia through enzymatic and non-enzymatic processes causes induction of spontaneous oxidation of glucose and, by stimulating the production of active oxygen and nitrogen components, leading to oxidative stress. Thus, according to the antioxidant effects of atorvastatin and zinc oxide, the aim of this study  was to investigate the combined effect of atorvastatin and zinc oxide on oxidative stress and antioxidants in diabetic rats. Methods: In the present experimental study, 50 female Wistar rats were selected randomly and divided into five groups of 10 (n=10) including : normal control (NC), diabetic control (DC), diabetic rats treated with, atorvastatin (20mg/kg daily-orally) (DA), zinc oxide (30mg/kg daily-rally) (DZ) and combination of each drug in half-dose (daily-orally) (DAZ), were each treated separately. Diabetic rats were induced by injection of 60 mg per kg of body weight of streptozotocin (STZ) intraperitoneally.All treatments were dissolved in distilled water for four weeks. After completion of treatment (forth week), weight and blood sugar were measured and then compared with data measured  on weight and blood sugar in the weeks before the start  and second week of the study. The lipid peroxidation level (MDA), the activity of catalase (CAT) and total antioxidant capacity (TAC) as an indicator of oxidative stress were measured in the hippocampus. Data were analyzed using ANOVA and Tukey tests. Results: Zinc oxide and atorvastatin alone rather than decrease blood sugar, reduced the complications of diabetes, including oxidative damage and combination  of both reduced levels of diabetic complications led to the significant decrease in blood glucose levels and inhibiting the animal lose weight. Conclusion: It seemed that the combination of atorvastatin and zinc oxide have synergistic benefits to control blood sugar levels and oxidative stress, and also resulting in control  of diabetes.