مطالعه آزمايشگاهي كارايي كمك‏حلال‏هاي مختلف و حلال جايگزين براي كاهش استفاده از حلال‎هاي آروماتيكي در فرآيند آسفالتين‏زدايي از چاه‌هاي نفت

Experimental Investigation of Various Co-solvents and an Environment-Friendly Solvent Efficiencies to Minimize Aromatic Solvents Consumption During Asphaltene Removal

تشكیل و رسوب آسفالتین در نفت خام یكی از مشكلات جدی صنعت نفت است و توجه بسیاری از محققان را جلب كرده است. یكی از اصلی‌ترین راه‌های مقابله با این مشكل در صنعت نفت، و به‏خصوص در چاه‌های نفت، استفاده از حلال‌های شیمیایی است‌. مهم‏ترین حلالی كه برای رفع رسوبات آسفالتین در چاه‏های نفت استفاده می‏شود زایلن است كه اثرات مخرب زیست‏محیطی دارد و ایمنی را در مراحل استخراج كم می‌كند. با توجه به افزایش استفاده از زایلن و مضرات آن، نیاز كاهش استفاده از زایلن یا به‏كارگیری مواد دیگر به جای این ماده در صنعت نفت بیش از پیش احساس می‌شود‌. هدف از این پژوهش یافتن حلال جایگزین و یا كم كردن مصرف حلال‌های آروماتیكی به‏ویژه زایلن و تولوئن با استفاده از كمك‏حلال‌هاست، از این رو ابتدا آزمایش‏هایی برای بررسی عمل‏كرد زایلن در حضور كمك‏حلال‌های نفت سفید و گازوییل در چندین دما انجام شده‏اند. نتایج نشان می‌دهند كه كارایی زایلن در حضور نفت سفید به‏مراتب بهتر از گازوییل است و برای تمام نمونه‌ها درصد حلالیت با افزایش دما افزایش می‌یابد. در ادامه ترپن به‏عنوان حلال جایگزین و سازگار با محیط زیست در دمای محیط و دمای C°80 مطالعه شد و نتایج آزمایش‏ها نشان دادند كه ترپن‌ها نسبت به حلال‌های آروماتیكی حلالیتی قابل‏قبول را نشان می‏دهند ولی در حضور نفت سفید و گازوییل كارایی‏شان از زایلن و تولوئن كم‏تر است.  

Precipitation and deposition of asphaltene are one of the serious problems in oil industry and has drawn the attention of many researchers in recent decades. The application of aromatic solvents is the most common method of asphaltene removal, especially in oil wells. Xylene, one of most applicable aromatic solvents, creates many environmental issues. Then it is needed to reduce the use of xylene either by co-solvents or replace it with environmentally friendly solvents. The main purpose of this paper is to find an alternative solvent to replace or reduce consumption of aromatic solvents. Firstly, the efficiency of xylene has been evaluated in the presence of co-solvents including kerosene and diesel at different temperatures. Then, terpene as an environment-friendly asphaltene solvent has been studied at ambient temperature and 80 ⁰C. The results show that efficiency of xylene in the presence of kerosene is higher than diesel. Moreover, temperature increase leads to more asphaltene dissolution. Finally, terpene has shown an acceptable solubility compared to aromatic solvents while its efficiency is being reduced dramatically in the presence of kerosene and diesel.