بررسي رابطه حسابداري محافظه‌كارانه و اختلاف بين ماليات تشخيصي و قطعي با ماليات ابرازي در شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

Survey Relation between Accounting Conservatism and difference between Governments prepared Tax and Definite Tax with Tax Expresses in listed Companies of Tehran Stock Exchange

ماليات از جمله عوامل موثر بر محافظه‌كاري مي‌باشد. پيش‌تر رابطه بين ماليات بر درآمد و محافظه‌كاري توسط اين محققين مورد بررسي قرار گرفت و مشاهده گرديد رابطه مثبت و معناداري بين ماليات ابرازي و محافظه‌كاري وجود دارد. يافته‌هاي آن پژوهش نشان مي‌داد با افزايش ماليات؛ انگيزه براي حسابداري محافظه‌كارانه افزايش مي‌يابد. با روشن شدن اين مطلب اين سوال مطرح گرديد كه آيا دولت زمان تعيين ماليات تشخيصي و قطعي، به انگيزه‌ مالياتي محافظه‌كاري شركت‌ها توجه مي‌نمايد يا خير؟ اين تحقيق جنبه ديگري از موضوع محافظه‌كاري و ماليات را مورد بررسي قرار مي‌دهد. براي اين منظور با بررسي همان شركت‌هاي نمونه درصدد يافتن شواهد تجربي در خصوص تاثير محافظه‌كاري بر تفاوت ماليات تعين شده توسط دولت و ماليات ابراز شده شركت‌ها مي‌باشد. در اين خصوص براي عملياتي نمودن محافظه‌كاري، از مدل گيولي و هاين (2000) و براي ماليات ابرازي، تشخيصي و قطعي از اطلاعات يادداشت صورت‌هاي مالي استفاده گرديد. نتيجه بررسي 146 شركت (798 سال ـ شركت) طي بازه زماني 1381 الي 1390 و به صورت مدل پنل نامتوازن، نشان مي‌دهد، رابطه معناداري بين محافظه‌كاري و تفاوت ماليات تشخيصي و ابرازي و تفاوت ماليات قطعي و ابرازي شركت‌ها وجود ندارد. اين مطلب مبين آن است كه از سويي شركت‌ها به منظور كاهش هزينه ماليات خود سعي در اعمال حسابداري محافظه‌كارانه دارند و از سوي ديگر دولت نيز با تعيين مالياتي بيشتر از ماليات ابرازي شركت‌ها اين اقدامات را خنثي نمي‌نمايد. به بيان ديگر شواهد تجربي نشان مي‌دهد محافظه‌كاري عاملي موثر بر تفاوت ماليات تعيين شده توسط دولت و ماليات ابرازي نمي‌باشد، در نتيجه شركت‌ها مي‌توانند به وسيله محافظه‌كاري در هزينه ماليات بر عملكرد خود صرفه جويي نمايند.

Tax is one of the factors that influence conservatism. In previous studies the relation between tax income and conservatism investigated and a positive and significant relation between them has been found. Findings showed the more the tax, the more increase of Conservatism. Clarifying this, some questions arise including determining tax income by the government, whether it consider conservatism incentives for reducing tax income or not. This research will focus on another facet of the topic about conservatism and tax income. In order to do this, with usage of the same data we will focus on finding empirical results about effect of conservatism on difference in government tax and firm tax. Accordingly, operational definition of conservatism is expressed by Givoly and Hayn (2000) and model has been used, and for the tax expressed, government-prepared tax income and tax definite reading notes of financial statement and use this information. Findings of investigation of 146 firms (798 firm-years) listed in Tehran Stock Exchange in 2002 to 2012 by unbalanced Panel model representative, relation between difference in government tax and tax expresses and conservatism was not significant. We find that firms for reducing their tax expenses will do more conservatism and on the other hand the government will cancel this effect with requesting higher tax. In other words, the empirical results state that conservatism is not a fundamental factor for difference between government requested tax and tax expresses, therefore firms can save tax expenses by accounting conservatism.