پيشگيري از جرايم زيست‌‌محيطي

جرايم عليه محيط زيست به اقداماتي اطلاق مي‌شود كه تحت شرايطي خاص، به آلودگي يا از بين رفتن و يا آسيب به مظاهر محيط زيست منتج مي‌شود. اهميّت پيشگيري از اين جرايم از اين جهت است كه با سلامتي «انسان»ها به صورت مستقيم ارتباط دارد. اغلب كشورها رژيم جزايي خاصّي را در اين مورد به اجرا مي‌گذارند؛ بدين‌جهت اين مهم به‌عنوان موضوعي ويژه در شكل‌دهي به سياست جنايي تقنيني در مورد حفاظت از محيط زيست قابل مطالعه و بررسي است. هر انسان انديشمندي با درك اين تهديدات پي خواهد برد كه چاره فقط منحصر به يك چيز است: «پيشگيري از ادامه تخريب و حفاظت از محيط زيست». بديهي است با توجّه به اين‌كه هدف اصلي ما سالم ماندن محيط‌ زيست مي‌باشد، اگر ابتدا محيط آلوده شود و سپس به فكر مقابله با آن برآييم، به منظور خويش نائل نخواهيم شد. «سزار بكاريا» حقوقدان معروف ايتاليايي، معتقد است پيشگيري از وقوع جرايم، بهتر از كيفر دادن است و براي پيشگيري از جرايم پيشنهاد مي‌كند كه نخست قوانين بايد روشن و ساده باشند و تمام قدرت ملت براي دفاع از آن بسيج شود و هيچ قدرتي براي نابودي آن به‌كار گرفته نشود، دوّم مردم آموزش داده شوند و سوّم پرهيزكاران پاداش داده شوند. براي پيشگيري از جرايم زيست‌محيطي شيوه‌هاي مختلفي اعم از كيفري و غير آن مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه در اين ميان كارشناسان محيط زيست نيز راه‌هايي‌را به‌عنوان شيوه‌هاي غيركيفري و پيشگيري از آسيب به محيط زيست معرفي مي‌نمايند كه موضوع بررسي اين نوشتار را تشكيل مي‌دهد.