بررسي عوامل موثر بر تمايل رفتاري مردم مشهد نسبت به سنت وقف (مطالعه موردي: منطقه ثامن مشهد)

تحقيق و كنكاش در خصوص وقف نشان مي دهد كه احكام حقوقي و به­ويژه رواج فرهنگ وقف در اسلام بحث مهم و گسترده اي است. از سوي ديگر نقش وقف به عنوان يك امر مدني برخواسته از معارف و فرهنگ والاي اسلامي در توسعه اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و سامان بخشي به مسايل و مشكلات جامعه بر كسي پوشيده نيست و در اين ميان عملكرد مطلوب نهادهاي متولي و دست اندركار تاثير بسزايي در برخورداري جامعه از اثرات مختلف موقوفات مردمي و تمايل به مشاركت بيشتر آنان در اين امر دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسي عوامل موثر بر تمايل رفتاري مردم مشهد نسبت به سنت «وقف» مي­باشد، كه به منظور سنجش تمايل رفتاري از مدل رفتار برنامه ريزي­شده آيزن (1975) استفاده شده است. اين پژوهش از حيث ماهيت، كاربردي[1] و از لحاظ نحوه گردآوري داده ها ازنوع توصيفي[2]- پيمايشي[3]- مقطعي[4] است. جامعه­ي آماري پژوهش، شهروندان ساكن در منطقه ي ثامن مشهد هستند. با توجه به نامحدود بودن جامعه آماري، بر اساس جدول مورگان[5] جامعه نمونه با حجم 384 نفر تعيين شده كه با استفاده از شيوه­ي نمونه گيري احتمالي (تصادفي)ساده[6] مورد بررسي قرار گرفته اند. در مجموع از ميان پرسشنامه هاي توزيع­شده 387 پرسشنامه سالم گردآوري شد. نتايج تجزيه و تحليل آزمون معادلات ساختاري با استفاده از نرم­افزار Smart PLS حكايت از تاييد فرضيه­هاي پژوهش دارد. نتايج نشان دادند كه نگرش كلي، هنجارذهني و كنترل رفتاري ادارك­شده­ي شهروندان منطقه ثامن به طور معني­داري با تمايل رفتاري­شان نسبت به سنت حسنه وقف در ارتباط مي­باشد. ميزان ضريب مسير نگرش، هنجارذهني و كنترل رفتارادراك شده به تمايل رفتاري به ترتيب برابر با 201/. ، 324/. و 415/. است كه نشان دهنده ميزان تاثير سه مولفه به صورت مستقيم بر تمايل رفتاري است. در نهايت مشخص شد كه سه مولفه نگرش، هنجارذهني و كنترل رفتار ادراك شده 55 درصد از تغييرپذيري تمايل رفتاري را تبيين مي­كند؛ ليكن اين ارتباط داراي شدت و ضعف مي­باشد.