مدل‌سازي پويايي‌هاي تورم؛ رويكرد مدل پي‌استار (با استفاده از مدل‌هاي ARDL و فضا حالت)

Modeling Inflation Dynamics of the Iran’s Economy; PStar Approach (Using ARDL and StateSpace Models)

رابطه بين پول و قيمت از ديرباز مورد بحث مكاتب مختلف اقتصادي بوده است. با وجود نظرات مختلف، اكثريت اقتصاددانان بر پولي بودن تورم در بلندمدت اتفاق‌نظر دارند. اگرچه در شكل گيري تورم عوامل مختلفي نقش دارند، اما در اين زمينه اقتصاددانان مكتب كلاسيك معتقدند كه تورم يك پديده پولي بوده و رشد نقدينگي عامل اصلي بروز آن است. در راستاي تبيين پولي بودن تورم، پيش بيني آن و آگاهي از چگونگي حركت آن در اقتصاد، مدل هاي مختلفي طراحي شده است. يكي از مدل هايي كه به تازگي مدنظر قرار گرفته است، مدل پي استار است كه ريشه در نظريه مقداري پول دارد. چارچوب مدل پي استار بر اين اساس است كه تورم در بلندمدت پديده اي پولي است و سطح قيمت ها متناسب با مقدار عرضه پول در اقتصاد حركت مي كند. در اين مقاله دو نسخه مدل پي استار با استفاده از شكاف نقدينگي، شكاف سرعت گردش پول و شكاف توليد با استفاده از داده هاي فصلي بين سال هاي 1389-1367 مورد آزمون قرار گرفتند. به‌منظور تخمين شكاف نقدينگي با استفاده از مدل ARDL به تخمين تابع تقاضاي نقدينگي پرداختيم. براي محاسبه شكاف سرعت گردش پول، فيلتر هادريكپرسكات مورداستفاده قرار گرفت و با استفاده از مدل هاي فضاحالت و فيلتر كالمن شكاف توليد تخمين زده شد. نتايج حاكي از آن است كه مدل پي استار با استفاده از شكاف حجم نقدينگي و همچنين شكاف سرعت گردش نقدينگي و شكاف توليد از قدرت توضيح دهندگي مناسبي براي تورم ايران برخوردار است. طبق نتايج به‌دستامده از مدل، سهم متغيرهاي نامبرده از تورم ايران حدود 55 درصد است. طبق نتايج آزمون هاي پيش بيني مدل پي استار با شكاف نقدينگي از قدرت پيش بيني بيشتري براي تورم ايران برخوردار است.

The association between money and prices has long been debated in various economic schools. Although there are different views, most economists agree that in the long run, inflation is a monetary phenomenon and its main cause is liquidity growth. Several models have been designed in order to clarify the monetary aspect of inflation, how to forecast it and the awareness of how it moves in the economy. One of the models that have been considered recently is the PStar model which draws on the quantity theory of money. The framework of PStar model is based on the fact that inflation in long run is a monetary phenomenon and the price level moves proportional to the money supply in the economy. In this research by using seasonal data of Iran, two different alternatives of PStar model have been tested by considering liquidity gap, velocity gap and output gap. In order to estimate the liquidity gap, ARDL Approach has been used to estimate the demand for liquidity. For velocity of money gap, HodrickPrescott filter was Applied and by using statespace models and the Kalman filter, output gap was estimated. The results indicate that the PStar model with liquidity gap and velocity and output gap have satisfactory explanatory power of inflation. According to the outcomes of static and dynamic forecasts, the PStar model with liquidity gap has higher predictive power of inflation.