رابطه ساختاري نگرش مذهبي و راهبردهاي مقابله اي با كيفيت زندگي و خستگي رواني در بيماران سرطاني

The Structural Association of Religious Attitude and Coping Style with Quality of Life and Fatigue in Cancer Patients

زمينه و هدف: بيماري سرطان موجب تغييرات متعدد در كيفيت زندگي و راهبردهاي مقابله اي بيماران مي گردد كه در اين ميان به نظر مي رسد نگرش هاي مذهبي بيماران سرطاني نقش مهمي در اين مولفه ها داشته باشند. هدف پژوهش حاضر تعيين رابطه ساختاري نگرش مذهبي و راهبردهاي مقابله اي با كيفيت زندگي و خستگي رواني در بيماران سرطاني بود. روش كار: اين پژوهش از نوع همبستگي با جامعه پژوهش شامل كليه بيماران سرطاني مراجعه كننده به مركز درماني شهيد قاضي تبريز در سال 1393 بود. از بين اين افراد 140نفر بصورت نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. بيماران پرسشنامه هاي نگرش مذهبي شهيدي و فرج نيا، كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني، راهبردهاي مقابله لازاروس و فولكمن، و ارزيابي خستگي ديوريس را تكميل نمودند. داده ها با استفاده از Spss-19 و مدل سازي معادلات ساختاري (ليزرل) نسخه 8/75 تحليل شدند. يافته ها: نتايج نشان داد بين نگرش مذهبي و راهبردهاي مقابله اي با كيفيت زندگي و خستگي رواني رابطه معنادار وجود داشت (0/001=p) و روابط علي ساختاري نگرش مذهبي با راهبردهاي مقابله، راهبردهاي مقابله با كيفيت زندگي و خستگي معني دار بود. به عبارتي نگرش مذهبي قادر به پيش بيني كيفيت زندگي و خستگي در بيماران سرطاني به واسطه راهبردهاي مقابله اي است. شاخص برازندگي تطبيقي (0/05=RMSEA) و متوسط باقيمانده استاندارد شده (0/95=CFI) حاكي از مطلوبيت مدل مفروض در تبيين خستگي رواني، كيفيت زندگي و راهبردهاي مقابله اي از طريق متغير مستقل نگرش مذهبي است. نتيجه گيري: جهت گيري مذهبي به واسطه تاثيرات مهمي كه در زندگي افراد دارد، يك روش مقابله اي موثر در برابر بيماري هايي همچون سرطان است و با بهبود نگرش مذهبي بيماران، مي توان راهبردهاي مقابله اي و كيفيت زندگي بيماران را بهبود بخشيد و موجب كاهش احساس خستگي در بيماران شد.

Background objectives: Cancer makes various changes in quality of life and coping styles and it is supposed that religious attitude of cancer patients has fundamental role in these factors. This study aimed to investigate the structural association between religious attitudescoping style and quality of life fatigue in cancer patients. Methods: This research was a correlational study and research population consists of all cancer patients who had come to Shahid Ghazi Hospital, Tabriz in 2014. From the abovementioned population, 140 subjects have been selected through available nonrandom sampling. Patients completed Shahidi and Frajneyarsquo;s religious attitude, WHO quality of life, Lazarous and Folkman coping style, and Deriis fatigue questionnaires. Data were analyzed using structural equations model (LISREL) version 8.75 and SPSS v. 19. Results: The results showed religious attitude and coping style have significant association with quality of life and fatigue (p=0.001). Also equationstructural relationship between religious attitude, coping style, quality of life and fatigue were significant. On the other word, religious attitude can predict quality of life and fatigue with meditating role of coping style. Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA=0.05) and Comparative Fit Index (CFI=0.95) were showed that supposed model is suitable in predicting quality of life, fatigue and coping style with dependent role of religious attitude . Conclusion: Because of the important role of religious attitude in daily life of people, they play important role in confronting disease such as cancer. Enhancing religious attitude in cancer patients will improve the coping style and quality of life and the sense of fatigue would be reduced.