تأثير زمان، دما و شرايط نگهداري بر برخي صفات فيتوشيميايي و فيزيكوشيميايي گياه دارويي علف‌چشمه (Nasturtium officinale L.)

Effect of time, temperature and storage condition on the some of phyto-chemical and physicochemical traits of watercress (Nasturtium officinale L.) medicinal plant

در این پژوهش اثر دو دمای صفر و پنج درجه سانتی‌گراد و دو نوع بسته‌بندی دارای تهویه و بدون تهویه بر عمر انباری گیاه دارویی علف‌چشمه (Nasturtium officinale L.) مورد بررسی قرار گرفت. تغییرات صفاتی از قبیل محتوای اسیدآسكوربیك، فلاونوئیدها، ظرفیت آنتی‌اكسیدانی، محتوای تركیب‌های فنلی كل، رنگ و مواد جامد محلول در طول 14 روز اندازه‌گیری شد. در طول مدت انبار كردن مقدار فلاونوئیدها كاهش معنی‌داری نشان داد و از 42/46 میلی‌گرم در گرم وزن خشك قبل از انبار كردن به 19/36 میلی‌گرم بعد از 14 روز رسید. محتوای اسید آسكوربیك قبل از انبار كردن 1/68 میلی‌گرم بر 100 گرم وزن تر بود؛ به‌طوری كه پس از هفت روز این مقدار به 5/63 میلی‌گرم و بعد از 14 روز به 08/55 میلی‌گرم رسید، این تغییرات در سطح 1% معنی‌دار بود. عامل زمان و نوع بسته‌بندی اثر معنی‌داری در سطح 1% بر میزان فعالیت آنتی‌اكسیدانی علف‌چشمه در طول انبار كردن داشتند. مقدار تركیب‌های فنلی كل نیز تنها در اثر تیمار زمان افزایش یافت و از 59/11 میلی‌گرم به 59/13 میلی‌گرم در 100 گرم وزن تر رسید و نوع بسته‌بندی و دما تأثیری بر میزان فنل‌ها نداشتند. البته بسته‌بندی دارای تهویه نسبت به نوع بدون تهویه، آب بافت را بهتر حفظ كرد و نمونه‌های موجود در آن از كیفیت به‌مراتب بهتری برخوردار بودند. در نتیجه بهترین نوع بسته‌بندی، نوع دارای اندكی تهویه و بهترین دما نیز دمای صفر به دلیل تنفس كمتر و حفظ آب و كیفیت ظاهری بهتر بود.

The present study was aimed to study the effects of storing temperature (0 and 5°C) and packaging type (cellophane and plastic containers with air-gated) on storage life of watercress (Nasturtium officinal L.) leaves during 14 days storing. Changes in ascorbic acid, total phenolics, flavonoids and sugar content as well as antioxidant capacity were traced in this experiment. Storing resulted in a significant decrease in flavonoid content of watercress leaves and its level decreased from 46.4mg/g of dry weight to 36.2mg/g. Similarly, during 7 and 14 days storing, the ascorbic acid content of leaves significantly decreased from 68.1mg/100g of fresh weight to 63.5 and 55.1mg/100g of fresh weight, respectively. In the case of antioxidant capacity, the effects of storing time and packaging type were significant (p<0.01). During storage, total phenolics were significantly increased from 11.6 mg/g of fresh weight to 13.6 mg/g of fresh weight. In contrast, the effects of storing temperature and type of packaging on phenolic compounds were not significant. The leaves stored in air-gated containers had the higher water content and, in consequence, the better quality than that of those stored in cellophane containers. It can be concluded that the leaves stored in aerated containers and 0°C had the better quality due to the lower respiration.