بررسي تانن و اسيد چرب ميوه بلندمازو (Quercus castaneifolia C. A. Mey.) در جنگل‌هاي النگدره استان گلستان

Study of the tannin and fatty acid composition of acorn of chestnut- leaved oak (Quercus castaneifolia C. A. Mey.) in Golestan province

میوه‌ بلوط یكی از انواع مغزهای خوراكی بوده كه استفاده از آن در تغذیه انسان قدمتی طولانی دارد. در این پژوهش، تركیب و مقدار اسید چرب و تانن موجود در میوه بلندمازو (Quercus castaneifolia C. A. Mey.) در جنگل النگدره استان گلستان بررسی شد. استخراج روغن موجود در میوه از طریق دستگاه سوكسله و با استفاده از حلال هگزان انجام گردید. اسیدهای چرب قبل از تزریق به دستگاه كروماتوگرافی گازی، برای بررسی كمّی و كیفی به متیل‌استر تبدیل شدند. نتایج حكایت از حضور اسیدهای چرب اشباع شامل اسید پالمتیك (C16:0)، اسید مارگاریك (C17:0)، اسید استئاریك (C18:0) و اسیدهای چرب غیراشباع شامل اسید اولئیك (C18:1)، اسید لینولئیك (C18:2)، اسید لینولنیك (C18:3) و اسید گادولئیك (C20:1) داشت. بازده خالص استخراج برای روغن 49/7% بدست آمد كه 13/81% آن‌ را اسیدهای چرب غیراشباع و 87/18% آن‌ را اسیدهای چرب اشباع تشكیل می‌دادند. سه اسید چرب عمده شناسایی شده به‌ترتیب شامل لینولئیك اسید به میزان 57/49 (میلی‌گرم اسید چرب بر گرم روغن)، اولئیك اسید به میزان 74/34 (میلی‌گرم اسید چرب بر گرم روغن) و پالمتیك اسید به میزان 58/20 (میلی‌گرم اسید چرب بر گرم روغن) بود. استخراج تانن نیز با حلال آب انجام شد. میزان كل تانن موجود در میوه با استفاده از نمودار استاندارد برحسب گالیك اسید و با استفاده از روش اسپكتروفتومتری اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد كه مقدار كل تانن در میوه این گونه 13/178 میلی‌گرم معادل گالیك اسید در 2 گرم ماده خشك و میزان روغن آن 49/1 گرم در 20 گرم ماده خشك بود.

Oak acorn is an edible nut with a long history in human nutrition. In this study, the kernel fatty acid composition and tannin contents of chestnut leaved oak (Quercus castaneifolia C.A. Mey.) was investigated in Alangdarreh forest in Golestan province. Oil extraction from kernel was carried out by Soxhelt apparatus using n-hexane as solvent. Fatty acids were methyl esterified before quantitative and qualitative gas chromatography analysis. The results revealed the presence of saturated fatty acids including palmitic acid (C16:0), margaric acid (C17:0), stearic acid (C18:0) and unsaturated fatty acids such as oleic acid (C18:1), linoleic acid (C18:2), linolenic acid (C18:3) and gadoleic acid (C20:1). The net yield of extraction for oil was 7.49%, constituting 81.13% unsaturated and 18.87% saturated fatty acids. The three major identified fatty acids and their respective relative amounts were linoleic acid (49.57 mg.g-1 oil), oleic acid (34.74 mg.g-1 oil) and palmitic acid (20.58 mg.g-1 oil). Tannin extraction was carried out by water as solvent. The total tannin content of acorn was determined using gallic acid as standard spectrophotometrically. Results showed that the total tannin content of acorn was equivalent to about 178.13 mg galic acid.g-1 dry weight and the total oil content of acorn was 1.49 mg. 20 g-1 dry weights.