تبيين درك و تجربه متخصصين زنان و ماماها از معاينه بكارت و پيامدهاي آن: يك مطالعه كيفي

Explaining the experiences and perceptions of gynecologists and midwives about virginity examination and it’s outcomes: A qualitative Study

مقدمه: معاينه بكارت در برخي كشورها از جمله ايران به صورت سنتي و عرفي شناخته شده است. اهداف اصلي براي انجام اين معاينه در فرهنگ هاي گوناگون شامل ارزيابي خويشتن داري، تأخير در ايجاد رابطه جنسي تا زمان ازدواج، پيشگيري از ايدز و ساير بيماري هاي مقاربتي و حفظ شرافت خانوادگي با دفاع از بكارت دختران مي باشد. به علت وجود ديدگاه هاي متفاوت در رابطه با معاينه بكارت و اقدام به عمل جراحي براي ترميم آن از جانب گروه پزشكي و ارائه‎دهندگان خدمات بهداشت باروري، بازنگري در نقش و وظايف آنان ضروري به نظر مي رسد. مطالعه كيفي حاضر با هدف تبيين درك و تجربه متخصصين زنان و ماماها از معاينه بكارت و پيامدهاي آن انجام شد. روش كار: اين مطالعه كيفي با روش تحليل محتوا انجام شد. مشاركت­كنندگان در اين مطالعه 15 نفر، شامل 7 متخصص زنان و 8 ماماي واجد شرايط پژوهش بودند كه در ابتدا با روش هدفمند و سپس با روش گلوله برفي انتخاب و مورد مصاحبه عميق فردي قرار گرفتند. جهت جمع آوري داده ها از راهنماي سؤال اوليه استفاده شد. تمام مصاحبه­ها ضبط و تايپ شد و با روش تحليل محتواي قراردادي آناليز شدند. يافته ها: تحليل داده­هاي كيفي منجر به ظهور سه طبقه ماهيت معاينه ، الزامات معاينه و پيشگيري از پيامدهاي منفي معاينه بود كه در طبقه ماهيت معاينه سه زير طبقه: علل معاينه بكارت ، ارزش تشخيصي معاينه و پيامد معاينه ، در طبقه الزامات معاينه زير طبقات: لزوم برنامه­ريزي براي نظارت بر انجام معاينه و پيامدهاي حاصل از نتايج منفي ، آموزش، حمايت و امنيت سيستم پزشكي و مامايي و اخلاق و حقوق بهداشت باروري بود و در طبقه سوم يعني پيشگيري از پيامدهاي منفي معاينه دو زير طبقه: راهكارهاي توانمندسازي جامعه و راهكارهاي پيشگيري از پيامدهاي ناشي از اعلام نتيجه جاي گرفتند. نتيجه‌گيري: معاينه بكارت مرتبط با مداخلات پزشكي مانند پيشگيري، درمان و بازتواني نيست. اين معاينه نمي تواند عدم وجود رابطه جنسي را اثبات كرده و داراي پيامدهاي نامطلوب است، چنين ارتقاء سيستم بهداشتي در رابطه با كيفيت انجام اين معاينه و توانمندسازي جامعه مبتني بر آموزش، دو رويكرد اساسي براي حفظ حقوق بهداشت باروري مي باشند.

Introduction: Virginity examination is known as a custom and norm in some countries including Iran. The main aims for virginity examination in different cultures are including assessment of abstinence, delay for sexual relationship until marriage, prevention of AIDS and other sexually transmitted diseases, and keeping honor of family by defending of girls’ virginity. Because of different views in relation to virginity examination and surgery procedures to repair it by medical team and reproductive health service providers, reviewing their role and tasks seems to be necessary. This qualitative study was performed with aim to explain the gynecologists’ and midwives’ perceptions and experiences towards virginity examination and its outcomes. Methods: This qualitative study was performed using content analysis approach. Fifteen participants including 7 gynecologists and 8 midwives were qualified for the study that were selected at first by purposeful sampling method and then by snowball sampling method. They were interviewed by indepth individual interview. Primary question guide was used to collect data. All interviews were recorded and typed and were analyzed by content analysis approach. Results: The analysis of qualitative data led to the presentation of 3 categories "examination’s identity", "examination’s requirements", and "prevention of negative outcomes of examination". The category of “examination identity” had three subcategories including “the reasons for virginity examination”, “prognostic value of the examination”, and “the outcomes of examination”. The category of “examination’s requirement” had the subcategories of “the necessity for planning and monitoring of the examination process and the consequences of negative results”, “training, support and safety of medical and midwifery system”, and “reproductive health rights and ethics”. In third category of “prevention of negative outcomes of examination”, there were two subgroups of “the strategies for community empowerment” and “the strategies for prevention from the outcomes of the negative results”. Conclusion: The virginity examination is not related to medical intervention such as prevention, treatment or rehabilitation. It cannot prove the lack of sexual activity and has undesired consequences. Health system promotion in relation to the quality of this examination and educationbased community empowerment are two basic approaches to maintain the reproductive health rights.