ارزيابي كيفيت ارائه مراقبت هاي پس از زايمان بر اساس مدل بروس در مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد سال 93-1392

Evaluation of the Quality of Postpartum Care Based on Bruce Model in Medical Health Centers of Mashhad City in 20132014

مقدمه: ارزيابي كيفيت مراقبت هاي بهداشتي درماني به عنوان يك معيار ضروري جهت ارتقاي كيفيت مراقبت ها در نظر گرفته مي شود كه مي تواند منجر به بهبود بخشيدن نتايج برنامه ها و اثربخش كردن آن‌ها شود. يكي از روش هاي ارزيابي كيفيت مراقبت، مدل بروس است كه با كمك آن مي توان به شناسايي واحدهاي ضعيف و رفع كمبودها پرداخت. مطالعه حاضر با هدف ارزيابي ارائه كيفيت مراقبت هاي پس از زايمان بر اساس مدل بروس در مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد انجام شد. روش كار: اين مطالعه مقطعي در سال 93-1392 بر روي 500 نفر از مادران در 19 مركز بهداشتي درماني شهر مشهد انجام شد. افراد به روش نمونه گيري چند مرحله اي انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده ها شامل پرسشنامه مشخصات واحد پژوهش و چك ليست ارزيابي مراقبت طبق مدل بروس شامل شش بُعد مهارت فني، مشاوره و آموزش، ارتباط بين فردي، انتخاب آگاهانه، مكانيسم پيگيري، سازماندهي شرايط و خدمات بود. داده ها با استفاده از نرم افزار آماري SPSS (نسخه 16) و روش هاي آمار توصيفي و تحليلي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. ميزان p كمتر از 05/0 معني دار در نظر گرفته شد. يافته ها: كيفيت كلي مراقبت هاي پس از زايمان از سطح متوسطي برخوردار بود. در اين مطالعه بُعد مهارت فني (معاينات باليني) و مشاوره و آموزش در مراقبت هاي پس از زايمان ضعيف و بقيه ابعاد شامل مهارت فني (شرح حال گيري)، ارتباط بين فردي، مكانيسم پيگيري و انتخاب آگاهانه از سطح متوسطي برخوردار بودند. بر اساس نتايج آزمون كروسكال واليس، بين ميانگين نمره ابعاد مختلف كيفيت به جز در بُعد مكانيسم پيگيري در بقيه ابعاد در مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد اختلاف وجود داشت (05/0>p). نتيجه گيري: با توجه به كيفيت ضعيف معاينات باليني و بُعد مشاوره و آموزش در اين مراقبت ها و تأثير آن در پيشگيري از عوارض دوران پس از زايمان، انجام تحقيقات بيشتر در زمينه علت كيفيت پايين اين مراقبت ها پيشنهاد مي شود.

Introduction: Evaluating quality of health and medical care is considered as an essential criteria to promote the cares' quality that can lead to improve the results of programs and their efficacy. One of the methods to assess the quality of care is Bruce model which can detect the weak units and eliminate the shortages. This study was performed with aim to evaluate the quality of postpartum care Based on Bruce Model in medical health centers of Mashhad. Methods: This crosssectional study was performed on 500 qualified mothers from 19 medical and health centers in Mashhad in 20132014. The samples were selected by multistage sampling method. Data collection tool included demographic questionnaire and care evaluation checklist based on Bruce model which included 6 aspects of technical skills, training and consultation, interpersonal relationship, informed selection, followup mechanism, organizing the services and conditions. Data was analyzed by SPSS software (version 16) and descriptiveanalytical statistics. PResults: Total quality of postpartum cares was moderate. In this study, technical qualification (clinical examinations) and training and consultation in postpartum care were weak. Other aspects including technical qualification (history), interpersonal relationship, followup mechanism, and informed selection were moderate. Based on the KruskalWallis test, there was difference between mean scores of different aspects of quality in Mashhad health centers except in the aspect of followup mechanism (P<0.05). Conclusion: With regard to the poor quality of clinical examinations and training and consultation in these cares and their effects on preventing from postpartum complications, it is recommended to do more studies about the cause of weak quality of these cares.