رويكردي نوين به فرآيند واژه‏ گزيني در زبان عربي

a new approach toward word selection in Arabic language

واژگان از ديرباز تاكنون داراي جايگاهي غيرقابل‌انكار در گفتار بوده‏ اند و در دوره‏ معاصر نيز واژه‏سازي و واژه‏گزيني از يك‌سو از فرآيندهاي برتر برابريابي واژگاني جهت برون‏رفت از چالش كمبود واژگان به شمار مي‏روند به ‏ويژه در كشورهاي عربي‏زبان و فارسي‏زبان و از ديگر سوي به‌عنوان برجسته‏ترين بستر برنامه‏ريزي زبان، موردتوجه زبان‏ پژوهان قرار دارند. هدف از نگارش جستار پيش‏رو، بررسي و مطالعه‏ متون علمي و خبري زبان عربي در دوره‏ معاصر با به‌كارگيري روش توصيفيِ كاربردنگر مي‏باشد و تلاش دارد تا در گستره‏ واژه ‏گزيني و اصطلاح‏يابي به خوانش متون كلاسيك زبان عربي با تأكيد بر متون شعري دوره‏ جاهلي و تطبيق معناي كاربردي واژگان آن‏ها با تمركز بر متن‏هاي علمي و خبري معاصر بپردازد. نتايج به‌دست‌آمده از اين پژوهش نشان مي‏دهد كه بسياري از واژگان موجود در متون ادبي كلاسيك در دوره‏ معاصر به‌عنوان برابرنهاده‏هاي واژگان صنعت و مدرنيسم بيشتر در متون غيرادبي به كار گرفته مي‏شوند؛ همچنين برآيند نهايي اين پژوهش، ‌حكايت از آن دارد كه نظر به اشتقاقي بودن زبان عربي، شيوه‏ هاي برابريابي واژگاني اين زبان در حال حاضر به ترتيبِ ميزان كاربردِ گويشوران عبارت‏اند از: واژه‏سازي، واژه‏گزيني با غلبه‏ توسعه‏ معنايي و مجاز امّا شيوه‏ها‏ي ترجمه‏ وام‏واژه و سرواژه‏سازي در ميان گويشوران معاصر عرب‏ به تقليد از زبان انگليسي صرفاً در راستاي اختصار و در تعابير و اصطلاحاتِ داراي اطناب كاربرد دارد.

word formation and word selection in one hand’ are considered from higher processes a word aqualization which has a wide range application for language theorists and researchers in order to enrich language or in a better way in order to set free them from words. Inadequacy challenge and also lach of the knowledge of the words in technology and industry fields aspecially in Arabic and Persian speaking countries The author in this research tries to review and study Arabic language speech texts of the new age and also the author wants to open a new horizon for the researchers who are interested in reading Arabic language variations which traditionally had language interchange with Persian language speakers on the basis of classical texts semantics read out methals of this language and comparing them with contemprars texts and speeches in the field of word selection and terminology by writing the mentioned pattern the author knows that in Arabic language after word formations word selection method is the second method which has a wide application in word equalization and synonym finding first by semantic and permissible improvement dominance especially with both new selection and selection approachs then by tranaslating borrowed word on the basis of of it’s structure and meaning and finagling by headword making methods.