بررسي و نقد بومي‌سازيِ اصل حقوقي حسن نيت

A Critical Review of Localization of Good Faith

نظام حقوقي اسلام با حفظ اصول بايد با نظام‌هاي حقوقي ديگر تعامل داشته باشد. موضوع مهم، بررسي علمي اين تعامل است تا به التقاط منجر نشود. برخي حقوقدانان به‌صرف يافتن مصاديقي از يك اصل حقوقي در نظام‌هاي حقوقي ديگر، سخن از انطباق آن اصل با فقه اماميه و حقوق ايران به ميان مي‌آورند، در حالي‌كه براي اثبات اين انطباق، علاوه بر بررسي وحدت ملاك در مصاديق اصل حسن نيت در فقه اماميه، بايد مسئله رابطه حسن نيت و سوء نيت، اينكه آيا نهي از شئ اقضاي امر به ضد دارد يا خير و دلالت نهي بر فساد بررسي شود. زيرا اصل حسن نيت اثر وضعي بر قراردادها دارد و اثبات نهي شارع از سوء نيت و اخذ وحدت ملاك از مصاديق حسن نيت، آغاز استدلال است نه انتهاي آن. تمام اين مقدمات استدلال، محل تأمل است و با ايراداتي مواجه است. در اين مقاله با آسيب‌شناسي بومي‌سازي اصل رومي ژرمني حسن نيت، بررسي خواهد شد كه چگونه برخي از حلقه‌هاي اسلامي‌سازي اصول حقوقي مغفول واقع شده و آنچه كه بايد آغاز پژوهش انگاشته شود، پايان آن انگاشته شده و بر همان اساس يك اصل حقوقي به اشتباه كاملاً مطابق با فقه اماميه تلقي شده است.

The legal system of Islam should be able to interact with other legal systems while preserving its principles. One important issue is the assessment of this interaction so that it would not lead to eclecticity. Some jurists speak of compatibility of other legal systems with the Imamiya jurisprudence and Iranian law as soon as they find a referent in a single legal principle. In fact, for proving the compatibility, besides assessing the unity of criterion of the referents of the principle of good faith in Imamiya jurisprudence, one should also study the issue of relationship between good faith and ill will, find out whether prohibition of something requires commandment of its opposite and study implication of prohibition on corruption. The principle of good faith has a positive impact on contracts and proving the prohibition of ill will by the Lawgiver and obtaining unity of criterion from referents of good faith is just the beginning of argumentation not its end. All these preludes to argumentation require contemplation and have some problems. Attempts have been made in this article to pathologically study the GermanRoman principle of good faith and also to study how some rings of the Islamization of legal principles have been neglected and what should have been imagined the beginning of the research has been imagined the end of it and accordingly one legal principle has been wrongly considered compatible with the Imamiya jurisprudence.