تأثير نفوذ وهابيت در پاكستان بر روابط اين كشور با جمهوري اسلامي ايران

Impact of Wahhabi Influence in Pakistan onto Relations with the Islamic Republic of Iran

اتحاد شيخ وهابي و امير سعودي در قرن هجدهم و تداوم تاريخي آن سبب شكل‌گيري دولت عربستان سعودي در قرن بيستم با مذهب رسمي وهابيت در اين كشور شد. دولت سعودي از اين مسلك هم براي جلب نظر روحانيون وهابي و هم به‌عنوان ابزار نفوذ و ديپلماسي خود در كشورهاي اسلامي بهره‌برداري مي‌كند. كشور پاكستان نيز، به‌دليل برخي زمينه‌ها آمادگي نفوذپذيري وهابيت سعودي را دارد؛ نفوذي كه مي‌تواند براي تحديد نفوذ ايران رقيب و اختلال در روابط جمهوري اسلامي ايران و پاكستان، مورد بهره‌برداري قرار گيرد.  اين مقاله مي‌كوشد تا زمينه‌هاي نفوذ وهابيت سعودي را در پاكستان بررسي كند و تأثير اين نفوذ را بر روابط پاكستان و جمهوري اسلامي ايران مورد واكاوي قرار دهد. در اين زمينه، با استفاده از روش توصيفي تحليلي و بهره‌گيري از منابع معتبر كتابخانه‌اي، اين فرض به آزمون گذاشته مي‌شود كه اشتراكات مذهبي و فقر اقتصادي و فرهنگي در پاكستان، در كنار قدرت مالي و مراكز آموزشيتبليغي در اختيار و نفوذ عربستان، زمينه‌ساز پيدايش و گسترش سلفي‌گري وهابي در پاكستان بوده‌اند. از سوي ديگر با توجه به تعارض شديد اين مسلك با مذهب شيعه، سلفي‌گري وهابي براي مقابله با شيعيان و ايجاد چالش در روابط پاكستان با جمهوري اسلامي ايران فعاليت مي‌كند.

The alliance of Wahhabi Sheikh and the Saudi Emir in the 18th century and its historical persistence caused the establishment of the Arabia government in the twentieth century and the Wahhabism becomes the official religion of this country. The Saudi government exploits the publicity and propaganda of this sect to attract the views of Wahhabi clergymen and as its influencing and diplomacy tool in Islamic countries. The oil wealth has provided the necessary funds in this area for Saudi government. Pakistan has also been apt to the influence of Saudi Wahhabism due to some grounds, the influence that can be exploited to limit the influence of rival Iran and disturb the relations of Iran and Pakistan. This paper aims to investigate the grounds and influence of Saudi Wahhabism in Pakistan and analyse the effect of this influence on the relations of Pakistan and Iran. In this way, by employing the analyticaldescriptive method and benefiting the credible library based resources, this assumption is exposed to test that the religious similarities as well as economic and cultural poverty in Pakistan alongside the financial power and the publicityeducative centres under the control and influence of Arabia, have been the ground maker of birth and expansion of Wahhabi Salafism in Pakistan. Considering the serious conflict of this sect with Shiite religion, the Wahhabi Salafism enters the action from confrontation gate against Shiites and creating challenge in the relations of Pakistan and Shiite Iran. The research data confirms the research assumption of this article.