كاربرد تحليل شبكه ( ANP) در بررسي پتانسيل وقوع زمين‌لغزش‌ در محدوده محور و مخزن سد قلعه‌چاي

Application of Analytic Network Process (ANP) in the Investigation of Landslide Potential in the Axis Range and Reservoir of Ghaleh Chai Dam

مديريت بلاياي طبيعي نيازمند اطلاعات مكاني، جهت آمادگي در برابر خطرات و كاهش روند آنها مي‌باشد. در اين زمينه ارزيابي پتانسيل وقوع زمين‌لغزش‌ در منطقه‌اي كه به دليل وضعيت جغرافيايي و ساخت و سازهاي انساني مستعد لغزش مي‌باشد ضروري مي‌نمايد. سد مخزني قلعه‌چاي واقع در حوضه آبريز قلعه‌چاي در شهرستان عجب‌شير، يكي از اين نوع نواحي مي‌باشد. اهميت بررسي ساختگاه سازه‌هاي مهندسي، بويژه در محل محور و مخزن سدها از ديدگاه خطر زمين‌لغزش‌ به حدي است كه اكنون اين مسائل در گروههاي مهندسين مشاور بزرگ، در جهان با دقت و در برنامه مطالعات اصلي در نظر گرفته مي‌شود. به اين ترتيب مشاهده مي‌گردد كه، عدم توجه به مسأله وجود زمين‌لغزه‌هاي قديمي و يا احتمالي آينده، موجب خواهد شد كه در صورت ايجاد سد در محل‌هاي انتخابي، در اثر وقوع زمين لغزه ها درآينده، خسارت‌هاي مالي و جاني فراواني به بار آيد. در اين تحقيق، از روش تحليل شبكه‌اي ANP))، يك روش چندمعياره تصميم‌سازي براي انتخاب مناطق مستعد وقوع زمين‌لغزش‌ درمحدوده محور و مخزن سد قلعه چاي عجب‌شيراستفاده شده است. انتخاب مناطق مستعد براي وقوع زمين‌لغزش‌ موضوعي پيچيده و نيازمند توجه به عوامل متعددي است .در اين پژوهش از چند معيار( شيب، جهت شيب، ليتولوژي، كاربري زمين، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، طبقات ارتفاعي) براي تعيين مناطق مستعد استفاده شده است. فرآيند تشخيص مناطق مستعد براي وقوع زمين‌لغزش‌ طي چند مرحله انجام شده است. نتايج نشان داد كه فرآيند تحليل شبكه با نقشه پراكنش زمين‌لغزش‌ها 33/67 درصد تناسب دارد. همچنين تفسيرضرايب نشان داد كه، معيارهاي، كاربري اراضي،جهت شيب ، طبقات ارتفاعي نقش مهمي در وقوع زمين‌لغزش‌هاي منطقه دارند.

The indication of the potential landslides in the area which due to geographical condition and the construction of human is prone to landslides is necessary, Ghalah Chai dam is one of these areas .In this study Analytic Network Process (ANP) Was Valuated .For this study the Image TM, 2011 Landsat was used. The maps of effective factors of landside (slope, aspect, lithology, land use, distance to fault, distance from river, distance from roads, elevation) were prepared in the GIS environment. Afterward it was crossed by the layer of sparseness of landsides and the hazard zoning maps of landside was produced in the above mentioned methods. The results showed that among eight factors effective factors, landuse, Aspect and Elevation have a greater role in the occurrence of landslides. Also comparison of the degree of fit between landslide distribution and zoning map of the mentioned method showed that, the analytic network process with 67/33% fitness better performance in identi fying risk areas in the study area.