اثر كم آبياري و طول دوره تداخل تاج خروس ريشه قرمز در مراحل مختلف رشد بر عملكرد دانه و درصد روغن آفتابگردان

Effects of Water Deficit and Redroot Pigweed Interference Period at Different Growth Stages on Sunflower Yield and Oil Percentage

به منظور بررسي اثر تنش كم آبي و طول دوره تداخل تداخل تاج خروس ريشه قرمز (Amaranthus retroflexus) بر رشد و عملكرد آفتابگردان (Helianthus annuus)، آزمايشي مزرعه‌اي در دو سال زراعي 891388 و 901389 در ايستگاه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه شيراز به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار انجام شد. فاكتور اصلي شامل كم آبياري در سه سطح (آبياري نرمال، آبياري در 75 و 50 درصد ظرفيت مزرعه) و طول دوره تداخل علف‌هرز تاج خروس در دو گروه به ترتيب: رقابت علف‌هرز تا مرحله‌ي 8 برگي، 12برگي، ظهور طبق، گلدهي و رسيدگي (تداخل تمام فصل) آفتابگردان و گروه دوم، كنترل تاج خروس تا مراحل فوق به عنوان عامل فرعي انتخاب شدند. نتايج نشان داد كه با افزايش شدت كم آبياري از 100 به 75 و به 50 درصد ظرفيت مزرعه،درصد روغن، عملكرد دانه و اجزاء عملكرد دانه آفتابگردان (تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه) در هر دو سال كاهش يافت. با افزايش طول دوره تداخل تاج خروس، به دليل افزايش رقابت با گياه زراعي عملكرد دانه، اجزاي عملكرد، درصد روغن دانه و ارتفاع بوته آفتابگردان كاهش يافت و اين كاهش از مرحله 12 برگي به مرحله ظهور طبق معني‏دار بود. اثر تنش آبي بر كاهش وزن خشك علف‌هرز در مقايسه با گياه زراعي بيشتر بود. تنش آبي تاثير تداخل تاج خروس را افزايش داد به عبارت ديگر تاثير علف‌هرز بر رشد و عملكرد آفتابگردان با اعمال تنش آبي بيشتر شد.

In order to investigate the effects of water deficit and redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) interference period on sunflower yield, two field experiments were carried out during 200910 and 201011 growing seasons at the Agricultural College of Shiraz University. The experimental design was split plot based on randomized complete blocks with three replications. Main plots included water deficit at three levels (100%, 75% and 50% field capacity) and main plots consisted of two groups 1)Interference period of redroot pigweed up to 8leaf, 12leaf stages, head emergence, flowering and maturity(whole season interference) of sunflower and 2)Control of pigweed up to stages mentioned above. Results indicated that with increasing water deficit levels from 100% to 75% and 50% field capacity, seed oil percentage, seed yield and its components decreased. With increasing pigweed interference, sunflower yield, and yield components, seed oil percentage and plant height were decreased and these reductions were significant from 12leaf stage until head emergence. Water stress decreased pigweed dry weight more than crop. Water stress increased pigweed interference, in other words impact of weeds on sunflower growth and yield, increased with water stress.