تبيين تمثيل دوم (اصل عليت) در نقد عقل محض

The Explanation of Second Analogy (Principle of Causality) in Critique of Pure Reason

به فراخور مناقشاتِ جريانِ عيني‌سازيِ مفهوم ذهني عليت، توجه كانت به اصل عليت جلب شد؛ پرسشي كه همواره در امتداد ترديدهاي فيلسوفان دورۀ مدرن دربارۀ دوگانگيِ نفس و بدن وجود داشته است. فيلسوفاني همچون هيوم، كه يكي از تأثيرگذاران بر انديشۀ كانت بود، مسير عليت را در ذهن متوقف كردند تا خارج و وقايع بيروني را از رابطۀ ضروريِ علّي محروم كنند؛ اما كانت تلاش كرد اصل عليت را در واقعيت پديداري پياده كند و ضرورت برگشت‌ناپذير تواليِ پديدارها را با تمثيل تجربي اثبات كند. تمثيل تجربي، يعني راهي كه بدان، تصورات پديدارها، كه هرآينه رابطۀ متوالي و متعاقب متعلق تجربۀ ممكن‌اند، با قاعده‌اي كلي و ضروري، محكم و برگشت‌ناپذير شوند. كانت باتوجه‌به صورت ادراك زمان، كه امكان پديداريِ اشيا بر آن متكي است، و پُر بودنِ زمان، يعني عدم امكانِ حصول پديدار بدونِ سبقت پديدار پيشين، عليت را قاعده‌اي ساخت كه اين رابطه را خلل‌ناپذير كند.

Kants attention to the causality is due to conflicts of processes of objectification in subjective concept of causality. The question has always been along the doubts of philosophers in modern era about the duality of body and soul. Philosophers such as Hume one of the influential persons on Kants thought limited causality in mind in so far as denied the causal necessary relationship in external events. But Kant tried to implement causality in the reality of phenomenal objects, and by the help of experimental analogy, confirmed the necessity of irreversible succession of phenomena. Experimental analogy, the way in which the images of phenomena belong to the possible experience as consecutive relationship, becomes firm and irreversible by a universal and necessary rule. Given the perception form of time in which the possibility of appearance of objects consists and given the filling with time (i.e. it is not possible coming one phenomenon without overtaking previous phenomenon), Kant makes the causality as the invincible relationship.