واژه‌هاي معادل اضطراب در متون طب سنتي ايران

مقدمه: اضطراب از شايع‌ترين اختلالات رواني در جامعه محسوب مي‏شود. در متون طب سنتي ايران مفهوم اضطراب از واژه‏هاي مختلفي برداشت مي‏شود. تبيين دقيق مفاهيم اين لغات براي تشخيص و درمان صحيح‏تر اين اختلالات ضروري است.روش‌: در اين مطالعه مروري كيفي، شش واژه‏ مرتبط با اضطراب يعني «جبن»، «خوف»، «فزع»، «قلق»، «وسواس» و «همّ» با استفاده از متون و لغت‌نامه‏هاي طب سنتي ايران، فرهنگ‌هاي لغت معتبر مرجع و كاربردي دوره تمدن اسلامي و كتاب‌هاي متأخرين مورد تجزيه و تحليل محتوايي قرار گرفته‏اند.يافته‌ها: در اين بخش مفاهيم و تعاريف هر واژه كليدي با رعايت توالي زمانيِ كتب و منابع مورد استفاده، در قالب جداول مجزا تنظيم شد.بحث و نتيجه‌گيري: نتايج حاصله بيانگر آن است كه «همّ»، فكر و تلاش براي برطرف‌كردن مسأله‏اي ناخوشايند و به دست‌آوردن چيزي خوشايند است. «خوف» ترس از مسأله ناخوشايندي است كه محتمل است در آينده رخ دهد. «فزع» مرحله شديدتري از ترس است كه فرد قادر به دفع عامل خطر نيست و بي‌تاب و بي‌قرار مي‌شود. «قلق» مرحله شديدتري از فزع است كه فرد شديداً بي‌قرار است. «جبن» حالتي است ذاتي كه فرد از چيزهايي كه سايرين از آن‌ها نمي‌ترسند، مي‌ترسد و نهايتاً آنچه كه از عمل شرّ در نفس واقع مي‌شود، وسواس ناميده شده است. ضمناً تعاريف لغوي واژه‏هاي معادل اضطراب غالباً دربردارنده توصيف حالت رواني مرتبط با هر يك از واژگان كليدي هستند، اما‌ تعاريف طبي آن‌ها غالباً مبين اثرات فيزيولوژيك اين حالت‌ها بر بدن مي‏باشند.