«من» به عنوان اصلي‌ترين انگيزۀ انساني

"I" as Most Important Motivation of Human Being

اين مقاله در جستجوي منشأ اصلي كليه رفتارهاي آدمي است. هدف مقاله پاسخ دادن به اين سؤال است كه سبب ايجاد ارزش‌ها و ضدارزش‌ها، خلق تصوّرات جديد، معني‌دهي‌ها و نگرش‌هاي انساني چيست؟ همچنين سبب فعاليت يا سكون انسان از كجا سرچشمه مي‌گيرد. ظاهراً با وجود تنوع رفتارها و كنش‌هاي گوناگون انساني يك خاستگاه فطري براي آن‌ها متصور است كه در هر محيطي در اساس و منشأ هر رفتاري حضور دارد و آن صيانت نفس مي‌باشد. البته صيانت نفس يك اصل عامّ و شامل در نزد همه جانداران است و مخصوص انسان نيست. ولي آن‌چه خاص انسان است كيفيّت صيانت نفس اوست كه بسيار متنوع، متغير و شامل احوال ضد و نقيض مي‌باشد. ما منشأ اين كيفيّت صيانت نفس را با اصطلاح «من»1 بيان مي‌كنيم و مي‌توانيم بگوييم اصلي‌ترين انگيزه انساني براي هر فعاليت و هر امساكي همان «من» است. «من» همه جا و هر لحظه با ماست و مترصّد به دست آوردن احوال و اوضاعي است كه از ديدگاه وي به بقاي محترمانه و ارتقاء من كمك مي‌كند. در واقع من، بنا بر ارزش‌ها و تفسيرهاي خود، خالق هر نوع شادي و اندوه است و همواره جوياي خير و گريزان از شر مي‌باشد. جان چه باشد؟ باخبر از خير و شرّ شاد از احسان و گريان از ضرر (بيت 6/ 148: مثنوي نيكلسن) بنابراين «من» دائماً حضور فعالي دارد و در هيچ لحظه‌اي از توجّه به حفظ برتري خود غافل نمي‌ماند، همچنين در هر لحظه‌اي مواظب است تا لطمه و زياني به «من» وارد نشود. بنابراين شادي و اندوه هر كسي وابسته به چگونگي تعبيرات «من» در برابر حوادث و رفتار اشخاص و خودش است. البته همه اين تعبيرات و نگرش‌ها در متن اجتماع، تاريخ و فرهنگ تحقّق مي‌يابد و چون جهان ما في‌نفسه در حال تحوّل و حدوث امكانات تازه است بدان جهت مصاديق نيك و بد، خير و شر، زشت و زيبا و حق و باطل در نظر «من»هاي خودمان و من‌هاي2 گوناگون ديگر از جمله منِ اجتماعي دائماً در حال دگرگوني مي‌باشد. باري حبّ و بغض و دوستي و دشمني هر كسي نسبت به خودش و نسبت به اطرافيان، اشخاص، نهادها، كشورها و فرهنگ‌ها با معيارها و نگرش‌هاي «من» زاده مي‌شوند. بدين جهات است كه ما «من» را به عنوان اصلي‌ترين انگيزه رفتارهاي انساني مطرح مي‌كنيم.

This article entitled" "I" as most important motivation of Human being" want to consider the main source of all human behaviors. This article aims to answer the question that what causes values or antivalues and also new ideas, giving meanings and human attitudes to be created? Where is the source of human activity and inactivity? Despite the diversity of human behaviors and actions of various origins it seems that one and same origin for all of them can be considered and it is selfpreservation. Of course, selfpreservation is a general principle for all living creatures.Calling it "selfpreservation" in this writing, therefore I say that it is most important motivation of human behavior (whether active or passive behavior). Therefore, "I" is present everywhere with us and that is the creator of happiness and sadness. Thus, all our social and cultural behaviors in our society emanate from it and there will be always "selfishness" in society.