رقابت مكاني دو گونه مهاجم كشتي چسب (Darwin, 1854) Amphibalanus improvisus و دوكفه ايMytilaster lineatus (Gmelin, 1789) در سواحل سنگي حوضه جنوبي درياي خزر

Local competition two invasive species of Barnacle Amphibalanus improvisus (Darwin,1854) and Bivalves Mytilaster lineatus (Gmelin, 1789) in rocky shores of Caspian basin

رقابت بر سر فضا و عوامل موثر بر آن از مباحث سوال برانگيز اكولوژي سواحل بوده و هدف تحقيق حاضرنيز بررسي رقابت بين دو گونه مهاجم Amphibalanus improvisus و Mytilaster linatus در سواحل سنگي حوضه جنوبي درياي خزر مي باشد.10 ايستگاه نمونه برداري در سواحل سنگي طبيعي و مصنوعي از آستارا تا بابلسر انتخاب و به مدت يك سال و هر 2ماه يكبار از شهريور 92 تا تير 93 توسط كوادرات 15×15 به صورت تصادفي مورد نمونه برداري قرار گرفتند. درصد پوشش جلبكي سواحل نيز توسط كوادرادت 50×50 ارزيابي شد. ميانگين سالانه دماي آب48/16سانتي گراد، شوري87/9 قسمت در هزار، 27/8 pH، اكسيژن محلول89/9ميلي گرم بر ليتر، قابليت رساناي آب52/16متر در ثانيه اندازه گيري گرديد. نتايج نشان مي دهد: ميانگين تعداد A.improvisus 75/404عدد، درصد پوشش83/36، وزن81/17گرم و ميانگين ساليانه تعدادM.linatus 33/327عدد، درصدپوشش97/29، وزن 47/26گرم در واحد سطح بوده و بر اساس آزمون توكي اختلاف معني داري بين ايستگاه ها وجود داشته و در ايستگاه هاي 3، 4، 6 غالبيت M.lineatus نسبت به A.improvisus بيشتر مي باشد. ميانگين و انحراف معيار ساليانه درصد پوشش جلبكي 75/37 بوده و اختلاف معنا داري در بين ايستگاه ها مشاهده نشد. نتايج آزمون Oneway ANOSIM نشان داد، ايستگاه هاي 3 ،4 ،5 ،6 بيشترين تشابه زيستگاهي را دارند و عوامل محيطي در پراكنش انها اثرگذار بوده و دو گونه ضمن غالبيت بر ساير كفزيان با يكديگر بر سر فضا رقابت دارند كه در شرايط مساعد رشد غالباً رقابت به نفع دوكفه اي تمام مي شود.

Interspecies competition for space and the factors affecting competition are the questionable coastal ecological issues of interactions. Current study aims at studying the competition between two invasive species, Amphibalanus improvisus and Mytilaster lineatus, in rocky shores of Caspian basin. A field study has been conducted distance sampling on 10 stations, once every two month from September 2013 to July 2014, sampled with 15 × 15 cm quadrat, placed at random along natural and artificial rocky shores, from Astara to Babolsar. The algae percent cover has been estimated by 50 × 50 cm quadrate. The mean changes and average variability of water temperature, Salinity, dissolved oxygen and conductivity have been measured as follows: 16.48 0C, 9.87ppt, 9. 89 ppm and16.52m/s. The results for A.improvisus and M.Linatus were as follows, respectively: average number, 404.75 and 327.33; percent cover 36.83 and 29.97; weight 17.8g and 26.47 g. According to tukey test, a meaningful difference is shown to exist among stations and the dominant of M.Lineatus was higher compared to A.imrovisus in stations No.3, 4, 6. Although the results of present study showed that the inter annual mean and standard deviation of algae percent cover was 37.75, the results of tukey test did not show a statistically significant difference between stations. The results of Oneway ANOSIM test suggested that the stations No. 3,4,5,6 have the most habitat similarity and environmental factors affecting their distributions, and besides dominance over benthic, the existing competition for space among two species results in favor of bivalve, mostly.