مديريت اسلامي در سازمان‌هاي اطلاعاتي

Islamic management in intelligence organizations

يكي از مهم‌ترين مباحث مطرح شده در حوزه علوم انساني، موضوع مديريت سازمان و چگونگي اداره آن است. مديريت بدون شناخت عناصر و مولفه‌هاي متعددي از جمله: شناخت محيط داخلي و خارجي، همچنين عوامل مترتب بر آن ممكن نيست. در سايه شناخت آسيب‌ها، پويايي سازمان‌ها در پرتوي بهره گيري از فرصت‌ها جلوه گر مي‌شود. استفاده از فرصت‌ها نيز با شناخت لازم و كافي از حوزه ماموريت سازمان ممكن مي گردد. به‌لحاظ تفاوت‌هاي ساختاري و ماهيتي كه سازمان‌هاي اطلاعاتي با ساير سازمان‌ها دارند، مولفه‌هاي مديريت اين قبيل سازمان‌ها نيز با ساير سازمان‌ها متفاوت است؛ در جامعه اسلامي، سازمان‌هاي اطلاعاتي به دليل بهره‌گيري از آموزه‌هاي ديني و رويكردهاي ارزشي حاكم بر جامعه، تمامي امور به‌عنوان يك وظيفه و تكليف محسوب شده و هدف نهايي براي كاركنان و سازمان، تعالي معنوي و كمال‌گرايي ديني است. در اين سبك و نظام از مديريت، مدير در هر وظيفه‌اي كه به انجام مي‌رساند، رضاي خداوند متعال را جست‌وجو مي‌كند؛ بنابراين، تفكر ديني در مديريت سازمان‌هاي اطلاعاتي نقش بسيار بارزي دارد. روش به كار رفته در اين تحقيق از لحاظ هدف، كاربردي و از نظر روش، توصيفي- تحليلي با استفاده از ابزار اسنادي و كتابخانه‌اي مي‌باشد. در اين پژوهش، اين سوال اساسي مطرح است كه مديريت اسلامي در سازمان‌هاي اطلاعاتي داراي چه شاخص‌هايي است؟ يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه در جامعه اسلامي، مديران سازمان‌هاي اطلاعاتي بايستي از ويژگي‌هايي از قبيل: برنامه‌ريزي دقيق، استفاده از تجربه‌هاي گذشته، تفكر و انديشه صحيح، نيت و انگيزه شرافتمندانه، نظارت‌پذيري، ايثارگري، انعطاف‌پذيري، كار و تلاش بي‌وقفه، داشتن شيوه، روش و نظام‌هاي اجرايي، سازماندهي اقدام ها، تقسيم كار صحيح، شايسته‌گزيني در جذب و گزينش نيرو، كادرسازي و تربيت نيرو، تقوا، واپايش نفس، التزام عملي به ولايت فقيه، عدالت و انصاف، تواضع و فروتني، استقامت در برابر مشكلات، سعه‌صدر، قدرت تشخيص و تجزيه و تحليل، بصيرت و دشمن‌شناسي، انتصاب مديران، محبت و دوستي با زيردستان، ايمان و استفاده مناسب از ابزار تشويق و تنبيه برخوردار باشند.

One of the most important issues in the field of humanities is organizational management. Without understanding the various elements of management including: identifying the internal and external environment, it is not possible to identify the affecting factors. In the light of knowing the damages, in the light of organizational dynamics via utilizing the opportunities will be crystallized. In Islamic society, intelligence agencies utilize the value of religious doctrines and religious attitudes of society, so spiritual transcendence and religious perfectionism is the desired goal for the personnel. The study is an applied research and is conducted via a library research. In this study, the main question is: what criteria does the Islamic management have in intelligence organization? The results showed that in an Islamic society, directors of intelligence agencies have features such as: careful planning, using past experiences, good ideas, good and honorable motive, monitoring, accountability, sacrifice, flexibility, and hard work, purposeful procedures and administrative systems, organizational measures, proper division of labor, meritocracy in recruitment and personnel selection, virtue, self control, adherence to the Supreme Leader, fairness, humility, perseverance in the face of problems , openness, discernment and analysis, insight, appointment of managers, subordinates love and friendship, faith and the proper use of reward and punishment.