تحليل وضعيت تجارت و راه‌هاي تجاري كرمان در دوران حاكميت سلجوقيان (433 تا 583 ق)

The Analysis of Trade\s Status in Kerman during Seljuk Period (433_583A.H)

در حدود سال 433ق و با ورود قاوردبن چغري بيگ به ايالت كرمان، مقدمات تأسيس دولتي جديد، با نام سلجوقيانِ كرمان كه با نام قاورديان نيز شهرت يافته است، فراهم شد. اين حكومتِ تازه تأسيس، تا سال 583ق، يعنينزديك به يك سده ونيم و به طور موروثي، در ميان فرزندان و نوادگان مَلك قاورد ادامه يافت.بي شكيكي از اصلي ترين مسائل در كانون توجّه حكام سلجوقي كرمان،تلاش در راستاي رونق وضع اقتصادي و بهبود معيشتِ مردمان اين دياربود. ازهمين رو، رسيدگي به امور تجاري ايالت مذكور، از زمان نخستين حكّام سلجوقي كرمان، با دقت و وسواس دنبال شده است. امري كه بسته به اقتدارداشتن يا اقتدارنداشتن حكّام مزبور،رو به تعالي نهاده يا دچار ضعف و نقصان شده است. در همين راستا،نوشتار حاضر با كاربرد روش توصيفي تحليلي و با محوريت استفاده از منابع كتابخانه اي، برآن است تا ضمن بيان شمه اي در باب چگونگي شكل گيري دولت سلاجقه كرمان، وضعيت تجارت و راه ها و كالاهاي تجاري اين ايالترا هم زمان با حاكميت آنان واكاوي كند؛ بنابراين، پرسش اصلي پژوهش حاضر عبارت است از اينكه تجارت كرمان، هم زمان با حاكميت سلاطين سلجوقي بر اين ديار،از چه وضعيتي برخوردار بوده و مهم ترين راه ها و كالاهاي تجاري اين ايالت كدام بوده است؟ نتايج تحقيق حاكي از آن است كه حضور سلجوقيان در كرمان و اقدامات آنان در راستاي بازسازي راه ها، بنادر، كاروانسراها و برقراري امنيت جاده هاي تجاري، موجبات رشد و رونق تجارت در اين ايالت را فراهم كرد.

In 433 A.H, the arrival of Qavord Ibn Choqri beig in Kerman led to the foundation of new government i.e. Seljuk of Kerman, which is also known as Qavordiyan. Such newly government lasted till 583 A.H for a decade and half inherently among the sons and grandsons of Qavord. Undoubtedly, one of the main concerns of Seljuks rulers of Kerman was attempt to develop economic status and peoples welfare of this province. Consequently, the control of commercial affairs was one of the most significant priorities of Seljuks rulers, especially from the foundation of this dynasty. This matter was related to the power or lack of authorities of such rulers. For this purpose, the present study aims to investigate the status of trade, commercial routes and goods during Seljuk period regarding the foundation of this dynasty based on library studies with descriptive ndash analytical approach. Therefore, the fundamental concern of this study is to picture the position of trade in Kerman during Seljuk period and important commercial routes and goods. The outcome of this study demonstrates that the presence of Seljuk rulers in Kerman and their efforts for improving the status of trade by rehabilitation of routes, ports, inns (Karvan Sara) and securing of commercial routes led to the development of trade in this province.