شواهد باستان‌شناختي جديد از حضور تاريخي اقوام سكايي در ايران

The New Archaeological Evidences for the Historical Presence of Scythian Tribes in Iran

سكاها به عنوان يكي از مهم ترين اقوام، در هزاره اول قبل از ميلاد، در مطالعات تاريخي و باستان شناسي ايران اهميت بسزايي دارند. اين قوم در برهه اي از تاريخ ايران، يعني دورۀ مادها، وارد ايران شدند و براي مدتي كوتاه، قسمت هايي از شمال غرب ايران را تحت تسلط خود درآوردند. مطالعات ميداني باستان شناختي، در مطالعات سكا شناسي دنيا، نقش مهمي ايفا مي كنند. چندي پيش يكي از اولين مدارك متقن از حضور تاريخي اقوام سكايي در ايران، از يك حفاري علمي در گورستان خرم آباد مشگين شهر، در استان اردبيل به دست آمده است. اين مقاله به بررسي نتايج و كشف هاي اين حفاري پرداخته است؛ سپس به واسطۀ آن ها حضور سكاها را در ايران، با در نظر گرفتن منابع تاريخي، تبيين كرده است. اين كشف ها مربوط به آيين تدفين سكايي و اهميت تدفين اسب، به همراه اشياي منحصر به فرد نوع سكايي، به عنوان هدايا براي بزرگزادۀ سكايي هستند. اين كشف ها نشان مي دهند كه گفته هاي هرودوت درباره آيين تدفين باشكوه سكايي، در ايران نيز رايج بوده است؛ همچنين، سلطه سكاها را بر غرب آسيا كه برخي از پژوهشگران در نوشته هاي خود، با شك و ترديد بدان نگريسته اند، اثبات مي كند؛ پس مي توان نتايج اين كشف ها را با نتايج ساير كشف هاي مراسم تدفين سكايي، در نقاط مختلف دنيا مقايسه كرد.

Scythian tribes, one of the most significant tribes in the first millennium B.C, had a main role in historical and archaeological studies. In Median era, such tribes arrived at Iran and took the control of north western territories of Iran for a short time. The field studies of archaeology have the fundamental role for researches on Scythian tribes. Recently, one of the most important documents of the historical presence of Scythian tribes has been founded through an archaeological excavation in Khoram Abad cemetery of Meshgin Shahr in Ardebil province. This study endeavors to investigate the presence of Scythian tribes in Iran based on archaeological data and historical studies. The outcome of archaeological researches, which are related to Scythian burial and the importance of horse burial with the specific objects as the gift for the Scythian nobles, confirms the narratives of Herodotus. Based on his reports, the Scythian had the splendid funeral and they took the control of the western territories of Asia. Such narratives have been doubtfully regarded by some researchers. These outcomes can be compared with other ones in Scythian burial in different sites of the world.