واپسين ساسانيان در تخارستان و چين و ژاپن

Sasanians in China and Japan

پس از شكست ساسانيان در نهاوند، يزدگرد سوم (632 تا 651م/۱۰ تا ۲۹ق) به شرق ايران پناه برد. او براي بازپس گيري نواحي ازدست رفته، تلاش هاي بسياري، مانند اتحاد با بزرگان و اشراف ايراني ساكن در اين مناطق انجام داد؛ اما اين امر محقق نشد. پس از مرگ يزدگرد، فرزند وي پيروز، به همراه تعدادي از بزرگان دربار ساساني، به دولت تانگ در چين پناه برد. آن ها همواره سعي مي كردند تا با كمك چينيان و سُغديان و تخاريان، ايرانشهر را از اعراب باز پس گيرند؛ اما در اين راه، موفق نشدند. آگاهي ما دربارۀ بازماندگان ساساني كه بعد از يزدگرد، به آسياي مركزي و شرق دور پناه بردند، براساس منابع نخستين اسلامي، متون پهلوي، گزارش ها تاريخي چيني و ژاپني و يافته هاي باستان شناختي در چين و ژاپن است. در اينجا سعي خواهيم كرد تا با بررسي و نقد اطلاعات متون فوق و پژوهش هاي جديد، تصويري روشن تر از واپسين بازماندگان ساسانيان در تخارستان و چين و ژاپن ارائه كنيم.

The defeat of Sasanian in Nahavand led Yazgird III (632_651A.D), the last sovereign of this dynasty, to take refuge in the eastern territories of Iran. He made alliance with Iranian aristocrats to restore the control of his lost lands, however he did not succeed. The son of Yazgird, piruz, and the Iranian aristocrats took refuge in the court of tang, which was located in China after the death of Yazgird. They continuously endeavored to release Persia from the control of Arabs by alliance with Chinese, Sogadians and thokhtariyans, however their attempts failed. This article tries to present a clear narrative from last Sasanians in Thakharestan, China and Japan by criticizing the available information in early Islamic and Pahlavid texts, Chinese and Japanese historical reports, archaeological studies in China and recent researches.