بررسي تغييرات محتواي فنل‌، فلاونوييد كل و عملكرد آنتي ‌اكسيداني گياه دارويي Gundelia tournefortii L. در مراحل مختلف رشد در چهار رويشگاه شمال شرق استان خوزستان

Total phenol, flavonoid contents and antioxidant activity of Gundelia tournefortii L. in different phenological stage and habitats of North East of khozestan province

كنگر علوفه اي (Gundelia tournefortii L.) از گياهان بومي ايران با ارزش دارويي علوفه‌اي تيره Asteraceae است. هدف از اين مطالعه بررسي تغييرات محتواي فنل، فلاونوييد كل و ارزيابي عملكرد آنتي‌اكسيداني گياه در مراحل مختلف رشد در چهار رويشگاه شمال شرق استان خوزستان با اختلاف ارتفاع 900 متر انجام گرفت. سرشاخه‌هاي هوايي گياه از چهار رويشگاه طبيعي شمال شرق خوزستان (دره خرسون، شاهزاده احمد 1، شاهزاده احمد 2 و دهدز)، در سه مرحله رويشي، گل دهي و بذردهي جمع آوري گرديد.محتواي فنل وفلاونوئيد كل عصاره هاي متانولي با استفاده از روش اسپكتروفتومتري و فعاليت آنتي‌اكسيداني با روش به‌دام اندازي راديكال آزاد DPPH اندازه گيري گرديد. با توجه به نتايج تحليل واريانس چندمتغيره (MANOVA)، عوامل رويشگاه، اندام و فنولوژي هر كدام به­صورت جداگانه و اثر متقابل رويشگاهاندام گياه، رويشگاه مراحل­فنولوژي، رويشگاهاندام گياه مراحل فنولوژي با اطمينان 99 درصد بر فعاليت آنتي اكسيداني، ميزان فنل و فلاونوئيد كل اين گياه اثر معني‌دار داشت. ميانگين تيمارها در سه تكرار با استفاده ازآزمون دانكن مورد مقايسه قرار گرفتند (0.01>P ). نتايج نشان داد بيشترين ميزان فنل كل (56.9 ميلي گرم گاليك اسيد در گرم ماده خشك)، فلاونوئيد كل (7.03 ميلي گرم كوئرستين در گرم ماده خشك) و فعاليت آنتي‌اكسيداني (0.19 ميلي گرم بر ميلي ليتر) در رويشگاه دره خرسون گزارش گرديد. همچنين عصاره گياه در مرحله گلدهي و در همه رويشگاه ها از بيشترين محتواي تركيبات فنلي و فلاونوييدي و عملكرد آنتي‌اكسيداني برخوردار بود.

Gundelia tournefortii L. is an endemic valuable forag medicinal plants, belongs to Asteraceae family.  This study was evaluated to total phenol, flavonoide content and antioxidant activity of  Gundelia tournefortii  L. in different stages of growth from four habitats  in north east of Khozestan province (900 m). The aerial parts of plant were collected from 4 natural habitats (DareKhorson, Shahzade Ahmad1, Shahzade Ahmad2 and Dehdez) in three stages: vegetative, flowering and seed dispersal. Total phenol (TP) and total flavonoids (TF) of methanol extracts were measured by spectrophotometry and antioxidant activity by scavenging free radicals of DPPH and then were analyzed based on multivariate variance (MANOVA). Results were showed that in all habitats, plant parts and phenological stages of plant had significant effect on antioxidant activity, total phenol and flavonoid contents of plant in 99 percent (P0.01). The maximum amount of TP (56.9), TF (7.03 ) and antioxidant activity (0.19 ) were reported in DareKhorson region. Also in all regions the plant extract in blooming had higher content of TP, TF and antioxidant activity.