تاثير پارامترهاي هندسي بر توزيع سرعت در كانال‌هاي روباز با مقطع مركب

Effect of geometric parameters on velocity distribution in compound open channel

كانال‌هاي مركب تركيبي از مجراي اصلي و يك يا دو پهنه سيلابي هستند. جريان در اين كانال‌ها داراي ساختاري پيچيده است، كه دليل آن اختلاف سرعت بين كانال اصلي و دشت سيلابي و انتقال مومنتم بين آن‌ها است. به دليل وجود سطح آزاد جريان و ديواره‌ها، جريان‌هاي ثانويه متفاوت با مجاري بسته در كانال‌هاي روباز ايجاد شده و اين جريان‌ها بر ساختار جريان و آشفتگي به شدت تاثيرگذار است. در اين بررسي تاثير نسبت عمق آب در دشت سيلابي به عمق آب در كانال اصلي و زبري پهنه سيلابي، بر توزيع سرعت و محل سرعت بيشينه در كانال روباز با مقطع مركب، بررسي شده است. نتايج نشان داد كه هرچه نسبت عمق آب در دشت سيلابي به عمق آب در كانال اصلي كاهش مي‌يابد پديده غوطه‌وري سرعت مشخص‌تر است و محل سرعت بيشينه در كانال اصلي از سطح آزاد دورتر و به ديواره كانال اصلي نزديك‌تر مي‌شود (از محل تقاطع كانال اصلي و دشت سيلابي دور مي‌شود). همچنين افزايش ارتفاع زبري بستر پهنه سيلابي باعث تمايل منحني‌هاي هم‌سرعت در پهنه سيلابي به سمت مقطع اصلي مي‌شوند و به كاهش سرعت در منطقه دشت سيلابي منجر مي‌شود. زبري پهنه سيلابي بر منحني‌هاي هم‌سرعت مقطع اصلي فقط در منطقه نزديك به پهنه سيلابي موثر است و در مناطق ديگر اثرات مشهودي ندارد و زبري پهنه سيلابي بر محل سرعت بيشينه بي‌اثر است.