نقد آراي ايمانوئل كانت و ملا احمد نراقي با تأكيد بر تربيت اخلاقي

درآمدي بر فلسفه‌ فقه تربيتي

هدف اين پژوهش، تحليل و نقد آراي ايمانوئل كانت و ملا احمد نراقي با تأكيد بر تربيت اخلاقي است تا بتواند سهمي در افزايش دانشهاي بنيادين در اين حوزۀ معرفتي داشته باشد. اين پژوهش، بنيادي ـ كاربردي و روش مطالعۀ آن تطبيقي ـ اسنادي است. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كانت و ملا احمد نراقي گرچه به دو منظومه فكري متفاوت (غرب و اسلام) تعلق دارند، هر دو بر قائل بودن انسان به ‌عنوان نقطه مركزي در تربيت اخلاقي، تأكيد بر منشأ ارادي براي اخلاقيات و تأثير اراده آدمي در انجام كردارهاي اخلاقي، پرورش قوه درك و فهم آدمي در مرحله بالاي تربيت اخلاقي تأكيد دارند كه از موارد تشابه مهم اين دو ديدگاه است، هم چنين در بيان مغايرتهاي تربيت اخلاقي در ديدگاه كانت به خرد عملي يا وجدان انساني (خاستگاه اخلاق)، تكوين منش (هدف تربيت)، روشهاي آموزشي دموكراتيك و تأكيد بر آزادي شاگرد (روشهاي تربيتي)، پرورش جسماني، تأديب و فرهنگ (مراحل تربيت اخلاقي)؛ و در ديدگاه نراقي، نفس ناطقه انساني (خاستگاه اخلاق)، سعادت انسان (هدف تربيت)، تمرين و تكرار، الگوپذيري و محبت ورزي (روشهاي تربيتي)، تأديب و تعليم و تفهيم (مراحل تربيت اخلاقي) را مي‌توان اشاره كرد.