تحول در علوم جغرافيايي، رهواره‌اي در حوزه معرفت نبوي

اصطلاح علوم جغرافيايي رفته رفته به ساختاري علمي در قالب دانشكده‌هاي علوم جغرافيايي تغيير شكل داده و نظام آموزشي ايران با تكيه بر چنين ساختاري متكفل تحول در دانش جغرافيا مي‌شود. بدون شك تحول در دانش جغرافيا تنها نمي‌تواند به يك شكل ساختاري معطوف باشد و اگر خواستار تغيير در بنياد‌هاي معرفتي در اين دانش نباشيم تغيير عمده وثمر بخشي كه بتواند در حوزه دانش تمدني نقش آفريني كند، رخ نخواهد داد. كوهن(1962: 197) معتقد است پيشرفت دانش بشري بيشتر مديون تغيير در پارادايم‌هاي هر دانش بوده است و نه در تخصصي شدن آن والبته اين گزاره معطوف به تغييرات معرفت شناسي در حوزه‌هاي دانشي است. اگرجغرافيا را دانش انسان، محيط و رابطه بين آن دو بدانيم، اكنون اين پرسش اساسي را مي‌توان مطرح ساخت كه كدام بخش از اين سه ركن مي‌تواند تحول اساسي را در پارادايم‌هاي جغرافيايي پديد آورد. اين مقاله كه بر گرفته از يك طرح پژوهشي در دانشگاه اصفهان است سعي دارد به استناد يك روش تحليل مفهومي (سينماتيك) از روند تاريخي تغييرات پارادايم‌هاي تاثيرگذار در حوزه دانش جغرافيا پاسخگوي چنين پرسشي باشد نتايج حاصل از اين بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه: سير تحول وتغيير مفهوم انسان در جغرافيا مي‌تواند نقشه راه تحول در اين دانش را به خوبي برما معلوم و نقش بنيادي اين مفهوم در تحول دانش جغرافيا را مستند سازي نمايد. تحول در مفهوم انسان در جغرافياي ايران وقتي مي‌تواند در حوزه تمدني تاثير گذارباشد كه برگرفته از تفكر نبوي ودر قلمرو" فضاي قدسي " باشد.